Nft چیست

ان اف تی ها (NFTs) یا توکن های غیر قابل تعویض ترکیبی از تکنولوژی بلاکچین و دارایی های غیر قابل تعویض هستند که قابلیت های منحصر به فرد بودن و قابل اثبات بودن را فراهم کرده اند که با ایجاد بستر مناسب توسط تکنولوژی بلاکچین اثبات موجودیت و اعتبار سنجی دارایی های غیر مثلی دیجیتال رابسیار راحت تر کرده اند. ان اف تی ها (NFTs) در طیف گسترده ای از موارد استفاده میشوند از جمله کلکسیون ها بازی ها صنعت هنر و ایجاد سند دیجیتال برای دارایی های منحصر به فرد در دنیای واقعی همچنین انها به ما اجازه ذخیره کنترل و محافظت از اطلاعات مرتبط به هویت دارایی های غیر مثلی را میدهند که خود به نوبه ای انقلابی بزرگ در تحول دارایی های غیر مثلی میباشد. تاریخچه توکن های غیر قابل تعویض به سال 2012 برمیگردد که با معرفی سکه های رنگی در شبکه بیتکوین شروع و با ان اف تی های به نام کریپتو پانک در سال 2017 روی شبکه اتریوم ادامه یافت و با اختلاف زمانی کمی پس از ان کالکشن کریپتوکیتیز یکی از موفق ترین و شناخته شده ترین پروژه ها در ان سال ها شد که تا کنون به فعالیت خود ادامه داده است.

با پیشرفت اتریوم در اواخر سال 2017 و اوایل سال 2018 فعالیت ان اف تی کریپتوکیتیز به مراتب بیشتر گردید. با این حال در سال 2018 با سقوط ناگهانی بازار رمز ارز ها بازار ان اف تی ها نیر تحت تاثیر قرار گرفت و تا اوایل سال 2020 راکد ماند اما از سال 2020 به بعد ان اف تی ها دوباره ظهور کردند و جذب سرمایه به نسبت خوبی کردند. با وجود قابلیت های جذاب ان اف تی ها پذیرش عمومی این دارایی توسط بازار کریپتوکارنسی ها نسبت به مارکت جهانی رمز ارز ها پایین بوده و بازار آن هنوز در نابالغی به سر میبرد مواردی که مانع پذیرش انبوه ان اف تی ها شده اند عبارتند از عدم دسترسی عمومی جدید بودن فناوری نوسنات نسبتا زیاد کارمزد تراکنش ها مشکل اتصال دارایی های غیر مثلی دنیای واقعی به یک سند ان اف تی و نبود قانون رسمی مرتبط توسط دولت ها در حالی که جامعه کریپتو شیفته دیفای (DEFI) شده است توکن های غیر قابل تعویض به ارامی محبوبیت خود را افزایش داده اند. ان اف تی ها اجازه این را به ما میدهند که به صورت راحت تر و سریع تر و نوین تری اثبات مالکیت دارایی های منحصر به فرد را با استفاده از تکنوژی بلاک چین انجام دهیم.

دارایی های قابل تعویض

قبل از اینکه به پیچیدگی های ان اف تی ها بپردازیم ارزش ان را دارد که تفاوت بین دارایی های قابل تعویض و غیر قابل تعویض را بررسی کنیم. یک دارایی قابل تعویض همانطور که از اسم ان مشخص است قابل تعویض با دارایی همنوع خود است و ارزش برابری با ان دارد. به عنوان مثال یک بیتکوین با بیتکوین دیگر برابر است درست مانند یک دلار آمریکا که معادل یک دلار آمریکای دیگر است. اگر به دوستتان یک اسکناس 10 دلاری قرض بدهید بعد از مدت معلوم شده دوست شما بدون احتساب سطح تورم و کاهش یا افزایش ارزش دلار باید به شما 10 دلار برگرداند. از سوی دیگر دارایی های که غیر مثلی هستند قابل تعویض نیستند و هر یک ویژگی های منحصر به فرد خود را دارند که آن ها را از یکدیگر متمایز میسازد حتی اگر از لحاظ ظاهری دو دارایی شبیه به یکدیگر باشند.

نمونه های زیادی از اقلام غیر قابل تعویض در دنیای واقعی وجود دارد مانند :

– نقاشی ها

– بلیط کنسرت

– سند خانه و…

اگر چه ممکن است دو نقاشی شبیه به هم به نظر برسند ممکن است سطح نادر بودن آنها به شدت متفاوت باشد به طور مشابه بلیط های ردیف جلو در یک کنسرت بسیار ارزشمند تر از بلیط های ردیف عقب هستند. در عکس زیر میتوانید مفهوم توکن های قابل تعویض و غیر قابل تعویض را به شکل ساده مشاهده کنید :

توکن های غیر قابل تعویض

در تعریف توکن های غیر قابل تعویض میتوان به دو سوال اصلی این توکن ها چه هستند و چگونه هستند رسید ؟ توکن های غیر قابل تعویض این اجازه را به ما میدهند که دارایی های غیر قابل تعویضمان را با استفاده از بستر بلاکچین بسیار راحت تر اثبات مالکیت بکنیم برای درک بهتر این توضیحات میتوان به مثال بلیط کنسرت اشاره کرد که منحصر به فرد برای هر صندلی و قابل اثبات برای هر شخص میباشند برای درک این موضوع باید به خواص اصلی این نوع دارایی ها بیشتر دقت کرد که عبارتند از :

1. منحصر به فرد بودن :

توکن های غیر قابل تعویض حاوی اطلاعاتی به نام متادیتا هستند که ویژگی های منحصر به فرد هر توکن را که ان ها را از یکدیگر مفاوت میسازد توصیف میکند این متادیتا بسته به دارایی غیر قابل تعویض مدنظر میتواند متفاوت باشند به طور مثال در یک اثر هنری بکگراند یکی از ویژگی ها و صفات متفاوت هر اثر هنری است که از اثری هنری به اثر هنر دیگر میتواند متفاوت باشد.

2. قابل ردیابی بودن :

هر NFT دارای سابقه تراکنش های انجام شده در زنجیره بلاکچین است. از زمانی که ایجاد شده و زمان هایی که مالکیت ان هر دفعه تغییر یافته و خرید و فروش شده این به ان معنا است که میتواند به طور دقیقی قابلیت تایید مالکیت و اعتبار داشته باشد و تقلبی نباشد بدیهی است که این نکته یکی از ابعاد و ویژگی های جذاب NFT به شمار میاید.

3. نادر بودن :

برای اینکه توکن های غیر قابل تعویض برای خریداران و سرمایه گذاران احتمالی جذاب باشند انها باید به طور قابل اثباتی کمیاب باشند. این تضمیین میکند که وضعیت بازار دارای در بلند مدت مطلوب باقی بماند و عرضه از تقاضای بازار پیش نگیرد.

4. تقسیم ناپذیر بودن :

ان اف تی ها عمدتا نمیتوانند به عنوان کسری از خودشان معامله شوند درست مثل اینکه نمیتوان نیمی از یک بلیط کنسرت را خرید یا معامله کرد به طور خلاصه توکن های غیر قابل تعویض را نمیتوان به ارزش های کوچک تر تقسیم کرد.

5. برنامه پذیر بودن :

مانند تمام دارایی های دیجیتال ساخته شده بر بستر بلاکچین های EVM بیس که توانایی اجرای قرار داد های هوشمند را دارا هستند NFT ها نیز کاملا برنامه پذیر هستند. این قابلیت باعث ایجاد ویژگی های جدید نیز میشوند که عملکرد بیشتری را برای NFT ها ممکن میسازد. با توجه به ویژگی های فوق NFT ها با ترکیب دارایی های غیر قابل تعویض و تکنولوژی بلاکچین ایجاد شده اند قبل از این فناوری دارایی های غیر قابل تعویض به طور معمول زیر نظر نهاد های مترکز مانند ثبت اثناد و … بودند و کنترل و نظارت و حفظ اطلاعات این دارایی ها توسط این نهاد ها مدیریت میشد اما با ورود این فناوری جدید این امکان وجود دارد که دارای های غیر قابل تعویض خود را خودمان کنترل و حفظ کنیم.

بازارهای ان اف تی چیست

موارد استفاده و کاربرد NFT

به دلیل اینکه NFT ها میتوانند به طور دقیق وجود یک دارایی قابل تعویض چه در دنیای واقعی و چه در دنیای دیجیتال را اثبات کنند میتواند که تصور کنید که چقد میتوانند کاربردی و مفید باشند. در زیر فقط برخی از کاربرد های NFT ها اشاره شده :

1. کلکسیون ها :

با امثال کریپتوکیتیز و کریپتوپانکز ما دیدیم که میتوان با استفاده از NFT ها انواع جدید و فوق العادی از کلکسیون های دیجیتال را تولید کرد و خبر جالب اینکه اقلام سنتی کلکسیونر ها نیز در حال توکنیزه شدن هستند و دارایی های غیر قابل تعویض دنیایی واقعی را بر بستر بلاکچین توکنیزه میکنند.

2. بازی سازی :

ساخت ایتم های قابل معامله در بازی ها نیز یکی از کاربرد بالقوه NFT هاست. با ورود AXIE INFINITY میتوان به طور جالبی این کاربرد ان اف تی ها را مشاهده کرد.

3. صنعت هنر :

ساخت ایتم های قابل معامله در بازی ها نیز یکی از کاربرد بالقوه NFT هاست. با ورود AXIE INFINITY میتوان به طور جالبی این کاربرد ان اف تی ها را مشاهده کرد.

4. توکنیزه کردن دارایی های دنیای واقعی :

یکی از اصلی ترین اهداف تعصور شده برای NFT ها توکنیزه کردن دارایی های دنیای واقعی است که میتوانند معامله شوند که عملی شد و OPENLAW سیستمی برای تجارت واقعی ایجاد کرد که دارایی های دنیای واقعی با استفاده از استاندارد توکن ERC-721 توکنیزه شوند.

تاریخچه توکن های غیر قابل تعویض

توکن های غیر قابل تعویض دیجیتال برای مدت طولانی تر ازنچه فکر میکنید وجود داشته اند. بعد از ایجاد بیتکوین در سال 2009 و انفجار اولیه در انواع توکن مانند لایت کوین و ریپل و … بسیاری از مردم به دنبال نوآوری های جدید تر با استفاده از فناوری بلاکچین بودند که منجر به ایجاد NFT ها بر بستر بلاکچین شد. در پایین به توضیح تاریخچه NFT ها میپردازیم :

– سکه های رنگی

اولین توکن های غیر قابل تعویض بر بستر بلاکچین احتمالا سکه های رنگی بیتکوین بوده اند. که برای اولین بار در یک پست وبلاگ توسط Yoni Assia در مارس 2012 فرموله شد. واحد های بسیار کوچکی از بیتکوین بودند که با ویژگی های خاص رنگ شده بودند و با استفاده از زبان اسکریپت بیتکیون به یک متادیتا ربط داده شده بودند که خود شروع مسیر NFT ها بود. به این ترتیب به دارایی های غیر قابل تعویض به ارزش یک ساتوشی (0.00000001 BTC) تبدیل شده بودند . اگر چه مفهوم سکه های رنگی بسیار امیدوار کننده و بالقوه بود اما آنها نیز نقص ها موانع عمده ای داشتند :

شبکه بیتکوین رسما از سکه های رنگی پشتیبانی نمیکرد از این رو پشتیبانی آنها بر عهده ارائه کنندگان کیف پول ها بود که وجود سکه های رنگی را تشخیص دهند و بپذیرند.

حداقل گس فی تراکنش برای انجام یک تراکنش بیتکوینی در آن زمان 5430 ساتوشی بود که برای انجام تراکنش های سکه های رنگی بسیار زیاد تر از ارزش خود سکه های رنگی بود.

سکه های رنگی نه تنها امکان ایجاد NFT بلکه امکان ایجاد هر دارایی را فراهم میکردند از این رو ایجاد استاندارد توکن ERC-20 اتریوم در سال 2015 روند بازی را تغییر داد. زیرا توکن های ERC-20 اتریوم بسیار انعطاف پذیر تر بودن با این جال پلتفرم هایی مانند Counterparty مسیر خود را در آن زمان با NFT سکه های رنگی ادامه دادند. با وجود همه این ها اما با ورود اتریوم سکه های رنگی به آرامی از بین میرفتند. کوین پریسم اولین کیف پئل برای حمایت از سکه های رنگی در سال 2018 به دلیل مشکلات و محدودیت ها و انعطاف ناپذیری و کندی نسبی سکه های رنگی نسبت به توکن های شبکه اتریوم از بین رفت و آرام آرام رده پای سکه های رنگی محو شد.

تلاش بیشتر برای حمایت از سکه های رنگی

در سال 2014 پلتفرم Counterparty تاسیس شد و بر اساس ایده سکه های رنگی توکن های غیر قابل تعویض و نیمه تعویض (به طور خاص) را ایجاد کرد. بنیانگذار Counterparty بعد از مدتی به این موضوع پی برد که بیتکوین از ویژگی های ایجاد شده توسط سکه های رنگی به خوبی پشتیبانی نمیکند. در سال 2015 نیز بازی موبایلی Spell of Genesis اولین بازی بود که از دارایی های غیر قابل تعویض بر روی بلاکچین با استفاده از پلتفرم Counterparty پشتیبانی کرد. این پلتفرم ها در سال 2016 غوقا کردند و با ورود کارت های محبوب Eorce of will استفاده عمومی از دارایی های غیر قابل تعویض بر بستر بلاکپین عمومیت بیشتری پیدا کرد به طوری که در آن زمان نیز چهارمین و محبوبترین بازی با کارت در آمریکای شمالی Eorce of will شد.

اگر چه دارایی های غیر قابل تعویض درون بازی مبتنی بر بلاکچین همچنان مورد استفاده قرار خواهند گرفت و اینده ای درخشان دارند اما بزرگترین نوآروی در این زمینه در سال 2016 رخ داد زمانی که مردم شروع به انتشار دسته های محدود از Pepes های کمیاب در Counterparty کردند که گاهی از اوقات واعا بحث بر انگیز میشد که چرا شخصیت های میم هایی از قورباغه اینقدر به اندازه خود و گاه بیشار فراگیر شده ان. البته صرفا ایده یک تصویر انلاین نادر بودن پوچ است زیرا میتوان انها را به راحتی کپی کرد اما جالب بود که مردم در مورد آن بحث میکردند با این حال ممکن است وسوسه شوید که کارت های Rare pepe را خیلی سریع و به طور احمقانه ای رد کنید اما در واقع انها یکی از نماد ها برای نمایش تمایل انسان به مالکیت عمل کردند چیزی که نادر است و دارای نوعی زیبایی شناختی است و یا ارزش کلکسیونی دارد مشتری های زیادی دارد. مانند Rare pepes که گاه تا هزاران دلار به فروش میرسیدند مانند سال 2019 که یک Pepe کمیاب به قیمت 38500 دلار فروخته شد.

کریپتو پانک

جان واتکینسون و مت هال که بنیانگذاران rare pepes بودند در سال 2017 با ایده ای جدید تر شروع به کار کردند انها کریپتو پانک را ایجاد کردند NFT هایی که با الگوریتم ساخه شدند و شخصیت های 24 در 24 پیکسلی هستند که بر بستر بلاکچین اتریوم ایجاد شدند. فقط 10000 کارکتر با ظاهر هایی منحصر به فرد ایجاد شد که بنیان گذاران cryptopunks به هر کسی اجازه دادند که به صورت رایگان پانک های خود را مینت کنند نیازی به گفتن نیست که همه 10000 کارکتر به سرعت زیاد و طی مدت زمان کمی مینت شدند. دقت داشته باشید که هر کریپتو پانک از نظر ظاهری نسبت به دیگری منحصر به فرد است.

انواع مختلف پانک ویژگی های کمیاب و متفاوت و مشخص دارند که آنها را دارای صفات نادر و مطلوب بسیار ارزشمندی ساخه است تفاوت انها با یکدیگر باعث ایجاد ارزش های مختلف برای هر یک از انها شده است.

اگر چه گریپتو پانک ها در ابتدای راه خود برای عموم مردم احساس ویروسی داشتند اما اخیرا به دلیل اینکه آنها اولین NFT واقعی بودند که در بلاکچین اتریوم راه اندازی شدند بسیار مورد توجه قرار گرفته شدند ناگفته نماند از آنجایی که Cryptopunks قبل از ایجاد استاندارد توکن های غیر قابل تعویض ERC-721 ایجاد شده اند بنیان گذاران ان بعد ها مجبورد شدند از نسخه اصطاح شده ان استفاده کنند. با اینکه کریپتو پانک ها با استاندار توکن ERC-20 پیاده شده بودند اما انها به عنوان الهام بخش ایجاد استاندارد ERC-721 عمل کردند و راه را برای ایجاد این استاندارد هموار کردند.

کریپتو کیتیز

کریپتو کیتیز در اکتبر 2017 ساخته شد , یک بازی مجازی که اجازه میداد بازیکنان پرورش و بزرگ کردن و تجارت گربه های مجازی با ژنوم منحصر به فرد را بر بستر بلاکچین و با استفاده از NFT انجام دهند ژنوم منحصر به فردی که برای هر NFT وجود دارد باعث میشود که هر یک ظاهری منحصر به فرد داشته باشنداین یک ویژگی جدید بود این کالکشن بود که باعث شد از رقبای اون زمان خود پیشه بگیرد و مزیت رقابتی خاصی نسبت به انها داشته باشد این NFT در بحبوحه رونق ارز های دیجیتال در سال 2017 بود که معرفی شد و خیلی سریع شروع به افزایش تصاعدی قیمت کرد طوری که یک cyptokities در ان زمان به ارزش 600 اتریوم فروخته شد که در آن زمان حدود 172 هزار دلار امریکا میشد و مبلغ قابل توجهی برای یک NFT بود پروژه کریپتوکیتیز روند رشد عجیبی از نظر رسانه ای را نیز داشت طوری که حضور پر رنگی در همان سال ها در رسانه های اصلی امریکا از جمله CNN و CNBC و فایننشال تایمز پیدا کرد.امروزه فعالیت کریپتو کیتیز تا حدودیی کاهش یافته است و به همین ترتیب نسبت به ان زمان حجم معاملاتی پایین تری دارد اما نمیتوانیم از تاثیری که کریپتوکیتیز بر دنیای NFT ها داشته چشم پوشی کنیم