دیفای، که به معنای “مالیاتی غیرمتمرکز” است، از دو کلمه “Decentralized Finance” تشکیل شده است، این اصطلاح به یک نوع سیستم مالی دیجیتال غیرمتمرکز اشاره دارد. در دیفای، از تکنولوژی بلوکچین به عنوان زیرساخت اصلی برای ایجاد یک بستر مالی بدون نیاز به واسطههای مرکزی استفاده میشود. در مقایسه با سیستم مالی سنتی که بانکها و نهادهای مالی مرکزی نقش اساسی در معاملات دارند و فرآیندها متمرکز هستند، در دیفای تمرکز اصلی بر امکانات مالی غیرمتمرکز و اتکا به فناوری بلوکچین قرار دارد. در این سیستم، تبادلات ارزی، اعطای وام، مدیریت داراییها و دیگر فعالیتهای مالی به صورت مستقیم توسط شبکه بلوکچین و قراردادهای هوشمند انجام میشوند، بدون نیاز به اعتماد به یک سازمان یا مؤسسه مرکزی. این امر افرادی که به دلیل محدودیتهای مختلف از خدمات مالی سنتی محروم هستند، را قادر میسازد تا به فرصتهای مالی بیشتری دست پیدا کنند. به عنوان یک نوآوری در حوزه مالی، دیفای جهان مالی را از مدل متمرکز به سوی غیرمتمرکز جلب کرده و در ارتقاء امکانات مالی و افزایش دسترسی به خدمات مالی برای برخی افراد تأثیرگذار است.
نحوه عملکرد دیفای
دیفای با بهرهگیری از تکنولوژی بلوکچین و هوش مصنوعی، یک محیط مالی غیرمتمرکز ایجاد کرده است که بدون نیاز به واسطههای مرکزی، به افراد امکان مدیریت امور مالی خود را میدهد. در زیر، عملکرد اصلی دیفای به شرح زیر است:
تبادل ارزی غیرمتمرکز
دیفای امکان تبادل ارزی مستقیم بین افراد را بدون نیاز به واسطههای مالی فراهم میکند. این تبادلات به کمک قراردادهای هوشمند انجام میشوند که بر بستر بلوکچین اجرا میشوند.
قرضگرفتن و قرضدادن غیرمتمرکز
دیفای به افراد امکان قرضگرفتن و قرضدادن را فراهم میکند، بدون واسطه و تحت شرایط متنوع. این فرایند نیازی به ارزیابی توسط بانکها ندارد و اطلاعات تراکنشها در شبکه بلوکچین ذخیره میشوند.
مدیریت داراییها
افراد میتوانند داراییهای خود را در دیفای مدیریت کرده و به آنها دسترسی داشته باشند. این امر از طریق والتهای دیجیتال و قراردادهای هوشمند انجام میشود.
استخراج نقدینگی (Liquidity Farming)
دیفای مفهوم استخراج نقدینگی را ارائه داده است که به کاربران امکان فراهم کردن نقدینگی در بازارهای مالی غیرمتمرکز را میدهد. این فعالیت با ارائه توکنهای جوایز به افرادی که در فرآیند فراهم کردن نقدینگی شرکت میکنند، انجام میشود.
معاملات هوشمند (Smart Contracts)
قراردادهای هوشمند در دیفای برنامههای کامپیوتری هستند که شرایط تعیینشده را اجرا میکنند. این قراردادها بر اساس الگوریتمها و شروط کد شده اجرا میشوند و تضمین میکنند که تراکنشها به دقت انجام شوند.
مزایا و چالشهای دیفای
در ادامه به بیان مزایا و معایب دیفای می پردازیم.
مزایای دیفای
کاهش هزینهها: یکی از جوانمرینترین مزایای دیفای، کاهش هزینههای مرتبط با واسطههای مالی است. این سیستم به افراد این امکان را میدهد که بدون واسطههای متعدد، به صورت مستقیم در معاملات مالی شرکت کنند. این کاهش هزینهها از جمله حذف نیاز به بانکها و نهادهای مالی سنتی و کاهش هزینههای امانتداری و مدیریت ریسک مرتبط با واسطهها است.
افزایش دسترسی به خدمات مالی: دیفای به افراد با دسترسی به اینترنت امکان میدهد تا به خدمات مالی برخوردار شوند، به ویژه برای افرادی که در مناطقی با دسترسی محدود به خدمات بانکی زندگی میکنند. همچنین، افراد بدون حساب بانکی میتوانند از خدمات مالی دیفای بهرهمند شوند.
افزایش امنیت تراکنشها: دیفای از تکنولوژی بلوکچین بهرهمند است که اطلاعات تراکنشها در بلوکچین ذخیره میشود و به صورت عمومی در دسترس قرار دارد. این امر امنیت تراکنشها را افزایش میدهد، زیرا تغییر یک تراکنش نیاز به تغییر همه بلوکهای قبلی دارد.
امکان اعتماد غیرمتمرکز: با حذف واسطهها، افراد میتوانند به صورت مستقیم با یکدیگر تعامل داشته باشند. این امکان باعث افزایش اعتماد بین افراد و اجتماع میشود، زیرا تراکنشها به صورت شفاف و قابل اثبات در بلوکچین ثبت میشوند.
تبادل مالی بینالمللی: امکانات دیفای به افراد اجازه میدهد تا بدون محدودیتهای جغرافیایی، تبادلات مالی بینالمللی انجام دهند. این ویژگی به خصوص برای افرادی که به تبادلات مالی با افراد در دیگر کشورها علاقه دارند، مفید است.
معایب و چالش های دیفای
نوسانات بازار: همچون سایر بازارهای مالی، دیفای نیز به نوسانات قیمت واحد مالی تحتفشار است، که میتواند به سرعت ارزش دیفای را تغییر دهد و بر افرادی که اقدام به خرید یا فروش در زمان ناسازگار باشند، تأثیر گذار باشد.
مسائل امنیتی: با وجود تکنولوژی بلوکچین و امنیتی که آن ارائه میدهد، مسائل امنیتی همچنان ممکن است در دیفای وجود داشته باشد. حملات سایبری، ارتقاء نرمافزارها، و اشکالات امنیتی ممکن است به تأثیر بپذیرند.
تعامل با قوانین و مقررات: بسیاری از کشورها هنوز به نظام مالی غیرمتمرکز نگاه مسدودی دارند و این ممکن است منجر به مشکلات حقوقی و تعامل با قوانین شود. چالشهای حقوقی و مقررات ممکن است بر این سیستم تأثیر گذار باشند.
نقصهای فنی: اگرچه تکنولوژی بلوکچین پیشرفتهای چشمگیری داشته است، اما هنوز هم نقصهای فنی ممکن است در دیفای و سیستمهای مشابه وجود داشته باشد که باید مورد توجه قرار گیرد.
تنوع ناکافی در دیفایها: تنوع کمتری در دیفایها نسبت به بازارهای مالی سنتی وجود دارد، که ممکن است باعث محدودیت در انتخابات مالی فردی شود و نیازهای خاص برخی افراد را تامین نکند.
پذیرش عمومی: هنوز عمومی پذیرش دیفای به عنوان یک سیستم مالی جایگاه خود را پیدا نکرده است، که ممکن است از توسعه و تعمیم استفاده این تکنولوژی محدود کننده باشد.
پروژه های معروف دیفای
در این بخش به معرفی چند پروژه از معروف ترین پروژه های دیفای چند سال اخیر میپردازیم.
Uniswap
Uniswap یک پلتفرم تبادل غیرمتمرکز است که از توکنهای ERC-20 بر روی شبکه Ethereum استفاده میکند. این پروژه از تکنولوژی AMM (تبادل اتوماتیک بازار) برای فراهم کردن خدمات تبادل بدون نیاز به شخص ثالث استفاده میکند.
Compound
Compound یک پروتکل اعطای وام دیفای است که امکان قرض دادن و اقدام به قرضگیری از توکنهای دیجیتال را فراهم میکند. این پلتفرم از هوش مصنوعی برای تعیین نرخ بهینه بهرهبرداری استفاده میکند.
MakerDAO
MakerDAO یک سامانهی مستقل و غیرمتمرکز برای صدور دای است. دای یک استیبلکوین مرتبط با دلار است که توسط افرادی که توکن دلار پایه دارند، تأمین میشود.
Aave
Aave یک پروتکل اعطای وام دیفای است که از تکنولوژی AMM برای ایجاد بازار اتوماتیک و بدون احتیاج به میانجی استفاده میکند. این پلتفرم امکان استقراض و وام گرفتن از انواع توکنهای دیجیتال را فراهم میکند.
Curve Finance
Curve Finance یک پروتکل تبادل دیفای است که برای تبادل توکنهای مستقر به یکدیگر، بهویژه توکنهای مرتبط با ارزهای مختلف، به کار میرود. این پلتفرم تلاش دارد تا انواع هزینههای تبادل را به حداقل برساند.
SushiSwap
SushiSwap یک پلتفرم تبادل غیرمتمرکز (DEX) است که با استفاده از تکنولوژی AMM امکان تبادل توکنهای ERC-20 را فراهم میکندکه به تامینکنندگان نقدینگی با توکن SUSHI پاداش میدهد.
رشد و آینده دیفای
رشد دیفای و جذابیت بالای آن برای ایجاد فرصتهای مالی غیرمتمرکز، در آینده میتواند منجر به تحولات و تغییرات چشمگیر در حوزههای گوناگون شود.
تبادلات بانکی غیرمتمرکز: گسترش دیفای میتواند باعث تحولات قابل توجه در حوزه تبادلات مالی گردد. سیستمهای بانکی غیرمتمرکز، بدون وابستگی به واسطهگران مرکزی، امکان انجام تراکنشهای سریع و اقتصادی را به ارمغان میآورند.
صنعت مالی بر پایه داراییهای دیجیتال: گسترش دیفای ممکن است به رشد صنعت مالی مبتنی بر داراییهای دیجیتال منجر شود. این توسعه، نوع جدیدی از داراییهای مالی را بوجود میآورد و امکان معاملات مستقیم بین افراد را بدون واسطه تسهیل میکند.
توسعه اقتصادهای غیرمتمرکز: ظهور دیفای به عنوان یک سیستم غیرمتمرکز میتواند منجر به توسعه اقتصادی در کشورها و مناطق مختلف شود. این امکان از طریق افزایش دسترسی به خدمات مالی و ایجاد فرصتهای اقتصادی جدید فراهم میشود.
تغییر در مفهوم مالیات و نظارت: گسترش دیفای ممکن است نیازمند تغییرات در سیاستها و مفاهیم مالیاتی باشد. نظامهای مالی غیرمتمرکز میتوانند نظارتهای نوینی را برقرار کرده و امنیت مالی را تقویت نمایند.
فرهنگ استفاده از فناوری بلوکچین: گسترش دیفای میتواند نقش مهمی در شکلدهی به فرهنگ استفاده از فناوری بلوکچین و ارتقاء دانش در این زمینه ایفا کند. این امر ممکن است باعث افزایش آگاهی عمومی و ایجاد تجربههای مثبت در استفاده از دیفای گردد.
از این نظر، گسترش دیفای میتواند منجر به افزایش دسترسی به خدمات مالی، ایجاد فرصتهای اقتصادی جدید و تغییرات اساسی در ساختارهای مالی منطقهها و جوامع گردد.
کاربرد دیفای
1
وامدهی و وامگیری
کاربران میتوانند بدون نیاز به واسطه بانکی، به یکدیگر وام دهند یا وام بگیرند.
2
صرافیهای غیرمتمرکز
این صرافیها امکان معامله مستقیم ارزهای دیجیتال را بدون نیاز به صرافیهای متمرکز فراهم میکنند.
3
استیبلکوینها
این نوع ارزهای دیجیتال با داراییهای واقعی مانند ارز فیات یا طلا پشتیبانی میشوند و ثبات قیمتی بیشتری دارند.
4
بیمه
دیفای امکان ارائه راهحلهای بیمهای جدید و نوآورانه را فراهم میکند.
مشاوره و راهنمایی
از متخصصین ما، مشاوره رایگان بگیرید
می توانید قبل از اقدام به هر عملی، با متخصصین خبره آرتارسانه تماس گرفته و از ایشان مشاوره رایگان و راهنمایی بگیرید
برنامهنویسی دیفای به معنای ایجاد برنامههای کاربردی غیرمتمرکز (DApps) بر روی پلتفرمهای بلاکچین مانند اتریوم، کاردانو و سولانا است. این برنامهها از قراردادهای هوشمند برای خودکارسازی فرآیندها و ارائه خدمات مالی بدون نیاز به واسطههای سنتی استفاده میکنند.
مهارتهای مورد نیاز
برای برنامهنویسی دیفای به مهارتهای زیر نیاز دارید:
آشنایی با بلاکچین: درک نحوه عملکرد بلاکچین، ساختار آن و مفاهیم کلیدی مانند تراکنشها، بلوکها و گرهها ضروری است.
زبانهای برنامهنویسی: بسیاری از زبانهای برنامهنویسی برای توسعه دیفای استفاده میشوند، اما محبوبترین آنها عبارتند از:
Solidity: زبان برنامهنویسی اصلی برای نوشتن قراردادهای هوشمند در اتریوم است.
Plutus: زبان برنامهنویسی قراردادهای هوشمند برای بلاکچین کاردانو است.
Move: زبان برنامهنویسی قراردادهای هوشمند برای بلاکچین سولانا است.
آشنایی با رمزنگاری: درک مفاهیم رمزنگاری برای ایمنسازی قراردادهای هوشمند و برنامههای دیفای ضروری است.
آشنایی با مفاهیم دیفای: درک نحوه عملکرد پروتکلهای دیفای، انواع DApps و چالشهای موجود در این حوزه ضروری است.
مراحل برنامهنویسی دیفای
انتخاب یک ایده: ابتدا باید ایدهای برای DApp خود داشته باشید. این ایده باید یک مشکل واقعی را حل کند یا خدمتی را ارائه دهد که در سیستم مالی سنتی وجود ندارد.
انتخاب پلتفرم: باید پلتفرم بلاکچینی را که میخواهید DApp خود را بر روی آن بسازید، انتخاب کنید. اتریوم محبوبترین پلتفرم برای دیفای است، اما پلتفرمهای دیگری مانند کاردانو و سولانا نیز گزینههای مناسبی هستند.
نوشتن قراردادهای هوشمند: باید قراردادهای هوشمند را با استفاده از زبان برنامهنویسی مناسب برای پلتفرم انتخابی خود بنویسید. قراردادهای هوشمند باید منطق برنامه شما را تعریف کنند و تراکنشها را به طور خودکار انجام دهند.
تست و استقرار: باید قراردادهای هوشمند خود را به طور کامل تست کنید تا از ایمن بودن و کارکرد صحیح آنها اطمینان حاصل کنید. سپس میتوانید آنها را در شبکه بلاکچین مستقر کنید.
ایجاد رابط کاربری: باید رابط کاربری (UI) را برای DApp خود ایجاد کنید تا کاربران بتوانند با آن تعامل داشته باشند. UI میتواند وبسایت، برنامه موبایل یا رابط خط فرمان باشد.