انواع زبان های برنامه نویسی

این چالش برای مبتدیان بیشتر است و می‌تواند باعث سردرگمی آن‌ها شود. شناخت انواع زبان‌ها، حوزه‌های کاربردی هر یک، میزان محبوبیت و تقاضای آن‌ها در بازار کار، مسئله‌ای مهم است که به شما در انتخاب زبان مناسب کمک می‌کند.

اگر برنامه‌تان برای پیشرفت در حرفه‌تان یا تغییر کامل مسیر شغلی نیازمند آموزش بهترین زبان های برنامه نویسی طراحی سایت است، ممکن است بپرسید کدام زبان را باید یاد بگیرید. به هر حال، یادگیری زبان برنامه‌نویسی زمان و هزینه می‌برد، بنابراین باید انتخاب درستی انجام دهید.

هنگام تصمیم‌گیری، باید چند نکته را در نظر بگیرید، مانند سطح دشواری که آماده مقابله با آن هستید، دانش زبان برنامه‌نویسی که قبلاً دارید و با مهارت‌های کدنویسی فعلی‌تان سازگار است، یا دلایل شما برای یادگیری یک زبان برنامه‌نویسی برتر.

در این مطلب، به معرفی بهترین زبان‌های برنامه‌نویسی و ویژگی‌های هر یک از آنها می پردازیم.

زبان برنامه‌نویسی چیست؟

زبان برنامه‌نویسی روشی است که برنامه‌نویسان (توسعه‌دهندگان) از طریق آن با کامپیوترها ارتباط برقرار می‌کنند. زبان‌های برنامه‌نویسی شامل مجموعه‌ای از قوانین هستند که کامپیوتر می‌تواند آن‌ها را تفسیر و اجرا کند. به طور کلی، برنامه نویسی، مجموعه‌ای از دستورالعمل‌ها است که به زبان خاصی (C، C++، جاوا، پایتون) نوشته شده‌اند تا وظیفه خاصی را انجام دهند.

انواع اصلی زبان‌های برنامه‌نویسی

در ادامه به معرفی اصلی ترین و بهترین زبان های برنامه نویسی می پردازیم.

زبان‌های برنامه‌نویسی رویه‌ای Procedural

یک پارادایم برنامه‌نویسی که از رویه‌ها یا توابع برای خلاصه‌سازی و دسته‌بندی کد به بلوک‌های قابل استفاده مجدد استفاده می‌کند، زبان برنامه‌نویسی رویه‌ای نامیده می‌شود. C، پاسکال و FORTRAN از پرتقاضاترین زبان‌های برنامه‌نویسی هستند که از این پارادایم پشتیبانی می‌کنند.

در این نوع برنامه‌نویسی، برنامه به توابع یا رویه‌ها تقسیم می‌شود. این‌ها به‌طور عمده زیر برنامه‌های جداگانه‌ای هستند که وظیفه خاصی را انجام می‌دهند. این رویه‌ها می‌توانند از سایر قسمت‌های برنامه فراخوانی شوند که امکان برنامه‌نویسی انعطاف‌پذیر و استفاده مجدد از کد را فراهم می‌کنند. اولویت با اجرای سیستماتیک برنامه است. علاوه بر این، بر سری دستورالعمل‌ها تأکید دارد و بر داده‌های ذخیره شده در متغیرها تأثیر می‌گذارد.

این‌ها بهترین زبان‌های برنامه‌نویسی برای یادگیری هستند زیرا به طور گسترده‌ای در زمینه‌هایی مانند مهندسی، بازی‌سازی و مالی استفاده می‌شوند. برنامه‌نویسی رویه‌ای ممکن است انعطاف‌پذیری کمتری داشته باشد، اما این امر مانع از آن نمی‌شود که یکی از مهم‌ترین پارادایم‌های برنامه‌نویسی باشد.

پیشنهاد ویژه: آموزش برنامه نویسی بلاکچین

زبان‌های برنامه‌نویسی تابعی

برخلاف زبان‌های رویه‌ای، زبان‌های برنامه‌نویسی تابعی انعطاف‌پذیرتر هستند. این زبان‌ها از یک سری توابع تشکیل شده‌اند. این پارادایم برنامه‌نویسی بر استفاده از محاسبات مدلی و تغییر داده‌ها تأکید دارد. Haskell, Clojure, Lisp و Scala زبان‌هایی هستند که از این پارادایم پشتیبانی می‌کنند.

برنامه‌نویسی تابعی باعث می‌شود برنامه‌ها راحت‌تر قابل فهم باشند و قابلیت اطمینان آن‌ها را افزایش می‌دهد. توابع فقط بر روی آرگومان‌های ورودی خود عمل می‌کنند. اگرچه کمتر محبوب هستند، اما از نظر آموزشی رشد چشمگیری داشته‌اند. این توابع به متغیرها اختصاص داده می‌شوند، به عنوان آرگومان به سایر توابع پاس داده می‌شوند و نتایج را از سایر توابع برمی‌گردانند.

برنامه‌نویسی تابعی یک برنامه‌نویسی موازی کارآمد است. آن‌ها حالت متغیر ندارند. شما می‌توانید توابع را برنامه‌ریزی کنید و به طور موازی به عنوان دستورالعمل‌ها کار کنید. این کدها از توابع تودرتو پشتیبانی می‌کنند و از واحدهای مستقل تشکیل شده‌اند که به صورت هماهنگ اجرا می‌شوند. بنابراین، این نوع برنامه‌نویسی کارآمدتر است.

زبان‌های برنامه‌نویسی شیءگرا

در یک زبان برنامه‌نویسی شیءگرا، اشیاء داده‌ها و رفتار اشیاء را تعریف می‌کنند. این اشیاء معمولاً شامل ویژگی‌های داده‌ای هستند که وضعیت شیء را نشان می‌دهند و متدهایی که رفتار شیء را تعیین می‌کنند. این زبان به کاربران امکان می‌دهد تا سیستم‌های پیچیده‌ای با اشیاء متصل به هم ایجاد کنند.

این زبان با استفاده از کپسوله‌سازی، اجزای پیاده‌سازی را از دنیای بیرون پنهان می‌کند. این امر امکان ساخت سیستم‌های بزرگ و پیچیده را بدون نگرانی از کارکردهای داخلی اشیاء فراهم می‌کند. ویژگی دیگری که این زبان را بسیار پرتقاضا می‌کند، قابلیت وراثت است. این ویژگی ایجاد یک سلسله مراتب از کلاس‌ها را که ویژگی‌های مشترک دارند، در عین حال که امکان سفارشی‌سازی را نیز فراهم می‌کند، میسر می‌سازد.

برخی از زبان‌های برنامه‌نویسی شیءگرای محبوب شامل جاوا، پایتون، C++ و Ruby هستند. همه این زبان‌ها جزو زبان‌های برنامه‌نویسی برتر هستند، اما همگی اصل شیءگرایی را به اشتراک می‌گذارند.

زبان‌های اسکریپتی

زبان اسکریپتی به دلیل سادگی در یادگیری با نحوی ساده و تایپ پویا، نوعی زبان برنامه‌نویسی است که به جای کامپایل شدن، تفسیر می‌شود. این زبان‌ها به دو نوع اسکریپت‌نویسی سمت سرور و اسکریپت‌نویسی سمت کاربر تقسیم می‌شوند. این زبان‌ها امکان ارتباط با دیگر زبان‌های برنامه‌نویسی را فراهم می‌کنند.

پایتون

پایتون ساده‌ترین زبان برنامه‌نویسی مورد استفاده بین توسعه‌دهندگان است. این یک زبان برنامه‌نویسی شیءگرا است. پایتون دارای ساختار داده‌ای سطح بالا و کتابخانه‌های داخلی است که استفاده از آن را آسان و مناسب برای توسعه سریع برنامه‌ها می‌کند. این زبان آسان، رمزگشایی شده و دارای نحو معنایی پویا است. برای استعلام قیمت تدریس خصوصی برنامه نویسی با اساتید مجرب، کلیک کنید.

Perl

Perl یک زبان پویا با ویژگی‌های نوآورانه است که آن را محبوب و متفاوت از زبان‌های موجود در سرورهای لینوکس و ویندوز می‌سازد. وب‌سایت‌هایی با ترافیک بالا، از جمله IMDB، معمولاً از پرل استفاده می‌کنند، زیرا در انجام وظایف مرتبط با دستکاری متن کمک می‌کند.

Bash

بورن آگین شل (Bash) یک زبان اسکریپتی است که به عنوان مفسر پیش‌فرض فرمان در بیشتر سیستم‌عامل‌های لینوکس/گنو عمل می‌کند. این زبان از بسیاری از زبان‌های برنامه‌نویسی دیگر ساده‌تر است. Bash ایجاد اسکریپت، ذخیره مستندات برای دیگران و فراهم کردن اسکریپت‌های قابل استفاده مجدد را آسان‌تر می‌کند.

زبان‌های برنامه‌نویسی منطقی

همانطور که از نام آن نیز پیداست، این نوع برنامه‌نویسی بر اساس منطق رسمی استوار است. در این نوع برنامه‌نویسی، برنامه شامل یک مجموعه از اظهارات یا قوانین منطقی است که روابط بین اشیاء را تعیین می‌کنند. این امکان را فراهم می‌کند تا سیستم اطلاعات جدیدی را نتیجه‌گیری کند.

هوش مصنوعی و سیستم‌های خبره اغلب از این زبان استفاده می‌کنند که در آن نیاز به استدلال و حدس و گمان وجود دارد. این زبان اجازه می‌دهد تا برنامه‌های مختصر و بیان‌کننده‌ای ایجاد شود که از نظر استدلال و نگهداری آن‌ها آسان‌تر است نسبت به برنامه‌هایی که به پارادایم‌های دیگر بازمی‌گردند.

به طور خلاصه، برنامه‌نویسی منطقی یک رویکرد امن و انعطاف‌پذیر برای حل مسائل در برنامه‌نویسی کامپیوتر است. این مناسب برای هر نوع مسئله است و یک ابزار ارزشمند برای برخی از برنامه‌ها نیز محسوب می‌شود. یکی از محبوب‌ترین زبان‌های منطقی، پرولوگ است که از مجموعه‌ای از حقایق و قوانین برای توصیف یک مسئله و استدلال درباره آن استفاده می‌کند.

برنامه‌نویسی دستوری

در برنامه‌نویسی دستوری، برنامه‌نویس مجموعه‌ای از دستورات را فراهم می‌کند که کامپیوتر برای تغییر وضعیت برنامه و ساختار اطلاعات در آن دنبال می‌کند. این پارادایم مراحلی را که کامپیوتر برای حل یک برنامه نیاز دارد توصیف می‌کند به جای تعریف عملکرد ریاضی. زبان‌های C، C++، جاوا و پایتون برخی از زبان‌های برنامه‌نویسی دستوری هستند.

برنامه‌نویسی دستوری بیشترین محبوبیت را در توسعه نرم‌افزار برای برنامه‌نویسی سیستم و وظایف برنامه‌نویسی سطح پایین دارد که شامل کنترل مستقیم بر منابع سخت‌افزاری می‌شود.

دسته‌بندی دیگر برای بهترین زبان‌های برنامه‌نویسی

در ادامه بهترین زبان های برنامه نویسی را با دسته بندی متفاوت مورد بررسی قرار می دهیم.

زبان‌های Front-end و Back-end

• زبان‌های (Front-end) در برنامه‌نویسی سمت کلاینت: این زبان‌ها به عنوان زبان‌های سمت کاربر نیز شناخته می‌شوند که برای ایجاد عناصر وب مجازی و تعاملی که کاربران می‌توانند آن‌ها را ببینند، استفاده می‌شوند. زبان‌های Front-end شامل HTML، CSS و JavaScript هستند.
• زبان‌های (Back-end) در برنامه‌نویسی سمت سرور: این زبان‌ها به عنوان زبان‌های سمت سرور نیز شناخته می‌شوند. آن‌ها منطق و عملکرد پشت صحنه وبسایت را ایجاد می‌کنند، مانند پردازش، ذخیره‌سازی و مدیریت حساب کاربری و احراز هویت. زبان‌های Back-end شامل Python، Ruby و Java هستند.

پیشنهاد مطالعه: برترین فریم ورک های فرانت اند

زبان‌های سطح بالا و سطح پایین

• زبان‌های سطح بالا: این زبان‌ها آسان برای خواندن و نوشتن هستند زیرا قابل درکند. توسعه‌دهندگان می‌توانند کد را در سطح بالاتر از انتزاع بنویسند و نگران سخت‌افزار یا سیستم عامل پایین آن نباشند، زیرا نزدیک به زبان‌های طبیعی هستند. آن‌ها دارای کتابخانه‌ها و چارچوب‌های داخلی هستند که وظایف معمول برنامه‌نویسی مانند مدیریت ساختارهای داده یا اجرای محاسبات را ساده‌تر می‌کنند. مثال‌هایی از زبان‌های سطح بالا شامل Python، Java یا Ruby هستند.
• زبان‌های سطح پایین: این زبان‌ها بسیار پیچیده‌تر در درک و نوشتن هستند. کد نوشته شده در این زبان‌ها بسیار کارآمد است و به طور مستقیم سخت‌افزار و حافظه کامپیوتر را مدیریت می‌کند. 

زبان‌های تفسیری و کامپایل شده

زبان‌های تفسیری: به طور مستقیم کد تفسیر شده را خط به خط اجرا می‌کند بدون اینکه آن را به کد ماشین کامپایل کند. این به شما امکان می‌دهد که آن را بدون نیاز به مراحل جداگانه کامپایل کنید، مانند Python، Ruby و JavaScript.

زبان‌های کامپایل شده: ابتدا زبان‌های کامپایل شده را به کد ماشین ترجمه می‌کند. این اقدام، کد خواندنی انسان را به یک ساختار تبدیل می‌کند که کامپیوترها می‌توانند اجرا کنند. زبان‌های مانند C، C++ و Java در این دسته قرار دارند.

پیشنهاد مطالعه: نقشه راه یادگیری برنامه نویسی فرانت

چه زبان برنامه‌نویسی باید یاد بگیرید؟

در بازار فناوری با به روز شدن مستمر، شما باید با زبان‌های جدید آشنا باشید. با این حال، عوامل دیگری نیز در تصمیم برای یادگیری یک زبان برنامه‌نویسی نقش مهمی ایفا می‌کنند.

• تعیین اهداف: باید اهداف خود را درک کنید و بعد از یادگیری زبان برنامه‌نویسی، کدام حرفه را می‌خواهید دنبال کنید.
• تحقیقات بازار: در مورد بازار کار مربوط به زبان برنامه نویسی که قصد یادگیری آن را دارید، تحقیق کنید.
• سطح دشواری: بررسی کنید که زبان برنامه نویسی مورد نظر شما، در چه سطح از دشواری قرار دارد و آیا برای یادگیری آن مشکلی ندارید.
• بررسی پیش نیازها: باید بررسی کنید زبان برنامه نویسی که برای یادگیری انتخاب کرده اید، پیش نیازی دارد یا خیر. در برخی موارد نیاز است از یادگیری پیش نیازها شروع کنید.
• منابع آموزشی: اگر چه امروزه در سطح اینترنت منابع آموزشی رایگان و غیر رایگان فراوانی برای یادگیری انواع زبان های برنامه نویسی وجود دارد، ولی توصیه می شود که منابع یادگیری را نیز بررسی کنید. 

جاوااسکریپت و پایتون، دو زبان‌ برنامه نویسی بسیار محبوب در صنعت استارتاپ‌ها، درخواست زیادی دارند. بیشتر استارتاپ‌ها از چارچوب‌های پشتیبانی شده توسط پایتون مانند Django و Flask، و همچنین NodeJS (جاوااسکریپت) برای پشتیبانی از بخش‌های پشتیبانی استفاده می‌کنند. این زبان‌ها همچنین به عنوان بهترین زبان‌های برنامه‌نویسی برای مبتدیان شناخته می‌شوند.