این الگو در بازارهای مختلف مثل سهام، فارکس و ارزهای دیجیتال دیده می شود و به خاطر دقت و اعتبار بالا، توجه خیلی از معامله گران را به خودش جلب کرده است. ساختار خاص این الگو باعث شده که به یکی از ابزارهای کاربردی و محبوب برای پیش بینی تغییرات روند و تصمیم گیری های معاملاتی تبدیل شود. در ادامه این مقاله این الگوی کلاسیک را بیشتر بررسی می کنیم و روش استفاده از آن را توضیح می دهیم. 

پیشنهاد ویژه: آموزش بلاکچین

ساختار الگوی سر و شانه

الگوی سر و شانه از سه قله تشکیل شده که هر کدام نشان‌دهنده یک مرحله از حرکت قیمت هستند. ابتدا شانه چپ شکل می‌گیرد؛ یعنی قیمت در یک روند صعودی بالا می‌رود و یک قله نسبتاً کوتاه ایجاد می‌کند. سپس قیمت کاهش می‌یابد و یک کف جدید تشکیل می‌شود. بعد از آن، قیمت دوباره افزایش پیدا می‌کند و این بار یک قله بلندتر از شانه چپ به وجود می‌آید که به آن سر گفته می‌شود. پس از شکل‌گیری سر، قیمت مجدداً کاهش می‌یابد و به سطح کف قبلی می‌رسد. در ادامه، شانه راست ایجاد می‌شود که یک قله کوتاه‌تر از سر است و معمولاً در همان سطح شانه چپ یا کمی پایین‌تر قرار دارد.

خط گردن در این الگو بسیار مهم است و همان خطی است که کف‌های بین شانه چپ، سر و شانه راست را به هم وصل می‌کند. الگو زمانی کامل می‌شود که قیمت این خط را بشکند. شکست خط گردن یک سیگنال قوی برای برگشت روند از صعودی به نزولی است. معمولاً در این مرحله، حجم معاملات افزایش پیدا می‌کند که تأیید بیشتری برای تغییر روند ارائه می‌دهد. این ساختار، معامله‌گران را در پیش‌بینی حرکت قیمت یاری می‌کند و ابزاری قابل اعتماد برای تحلیل روندها به شمار می‌رود.

معامله با الگوی سر و شانه

اولین قدم در معامله با الگوی سر و شانه این است که بعد از شکست خط گردن، معامله گران وارد موقعیت فروش می شوند. یعنی وقتی قیمت خط گردن را می شکند و پایین می آید، آنها اقدام به فروش دارایی می کنند. اما در صورتی که الگوی معکوس (سر و شانه معکوس) شکل بگیرد و روند از نزولی به صعودی تغییر کند، معامله گران وارد موقعیت خرید می شوند و دارایی را خریداری می کنند.

برای تعیین هدف قیمتی ابتدا فاصله بین قله سر و خط گردن اندازه گیری می شود. سپس این فاصله به نقطه شکست خط گردن اضافه می شود. در الگوی معمولی این فاصله به سمت پایین اضافه می شود و در الگوی معکوس به سمت بالا.

معامله گران برای مدیریت ریسک، حد ضرر را تعیین می کنند. حد ضرر معمولاً بالاتر از شانه راست در الگوی اصلی یا پایین تر از شانه راست در الگوی معکوس قرار می گیرد. این کار کمک می کند تا در صورت برگشت ناگهانی قیمت از ضرر جلوگیری شود.

پیشنهاد مطالعه: الگوی کف و سقف دو قلو

الگوی سر و شانه معکوس

الگوی سر و شانه معکوس دقیقاً برعکس الگوی سر و شانه است و معمولاً نشان دهنده تغییر روند از نزولی به صعودی است. در این الگو ابتدا شانه چپ معکوس تشکیل می شود که یک کف نسبتاً کم عمق دارد. یعنی قیمت شروع به پایین آمدن می کند اما خیلی زود به سمت بالا برمی گردد. سپس در مرحله سر معکوس، قیمت به طور عمیق تری پایین می رود و یک کف عمیق تر از شانه چپ ایجاد می شود. این کف به عنوان پایین ترین قیمت الگو شناخته می شود. بعد از این مرحله، شانه راست معکوس ایجاد می شود. این کف معمولاً کم عمق تر از سر است و در همان سطح شانه چپ یا کمی بالاتر قرار دارد. این نشان می دهد که روند نزولی تمام شده و بازار به سمت بالا حرکت می کند. زمانی که قیمت خط گردن را بشکند، این سیگنالی است برای شروع یک روند صعودی جدید و معمولاً معامله گران آن را به عنوان یک فرصت خرید در نظر می گیرند.

مزایای الگوی سر و شانه

الگوی سر و شانه یکی از الگوهای معروف و معتبر در تحلیل تکنیکال است که برای پیش‌بینی تغییرات روند بازار استفاده می شود. این الگو به دلیل دقت بالایی که در شبیه سازی تغییرات روند دارد، خیلی محبوب است و تحلیلگران از آن برای شناسایی زمان مناسب خرید و فروش استفاده می کنند. 

یکی از مزایای مهم الگوی سر و شانه، هدف قیمتی واضح آن است. فاصله ای که از سر تا خط گردن در این الگو وجود دارد، می تواند به عنوان یک معیار ساده برای تعیین هدف قیمتی استفاده شود. این ویژگی به معامله گران کمک می کند تا با اطمینان بیشتری تصمیم گیری کنند. 

علاوه بر این الگوی سر و شانه به راحتی با ابزارهای دیگر مانند شاخص های RSI و MACD ترکیب می شود. این ترکیب می تواند سیگنال های خرید و فروش را تأیید کند و احتمال موفقیت تحلیل را بالا ببرد.

الگوی سر و شانه به دلیل سادگی و دقت بالا یکی از الگوهای پرکاربرد در تحلیل تکنیکال است که می تواند به تحلیلگران کمک کند تا روند بازار را بهتر پیش بینی کنند.

پیشنهاد مطالعه: آموزش الگوی کف و سقف سه قلو در تحلیل تکنیکال

محدودیت‌ ها و چالش‌ های الگوی سر و شانه

الگوی سر و شانه با تمام کاربردهایی که دارد، محدودیت هایی هم دارد که باید به آن ها توجه کنید. یکی از مشکلات این است که گاهی اوقات شناسایی این الگو سخت می شود، مخصوصا زمانی که قله ها و کف ها خیلی از هم فاصله نداشته باشند یا الگو کامل نباشد، این ممکن است باعث سردرگمی شود. بعد از اینکه خط گردن شکسته شد، همیشه قیمت بلافاصله تغییر روند نمی دهد و ممکن است وارد یک روند تثبیتی شود یا حتی به روند قبلی برگردد. 

همچنین حجم معاملات نقش بسیار مهمی در تایید این الگو دارد. اگر حجم کافی نباشد، اعتبار الگو پایین می آید و ممکن است سیگنال های اشتباهی ایجاد شود. علاوه بر این الگوی سر و شانه همیشه در همه بازارها به ویژه در بازارهایی که نوسانات زیادی دارند مثل ارزهای دیجیتال قابل اعتماد نیست. این بازارها بیشتر تحت تاثیر اخبار فوری و تغییرات تکنولوژیکی هستند. 

در روندهای قوی و طولانی مدت هم این الگو ممکن است نتواند تغییر روند را درست پیش بینی کند و بازار به روند قبلی خود ادامه دهد. بنابراین برای استفاده درست از این الگو معامله گران باید دقت زیادی کنند و از ابزارهای دیگری مثل حجم معاملات و تاییدات اضافی استفاده کنند. همچنین رعایت اصول مدیریت ریسک می تواند از اشتباهات و ضررها جلوگیری کند.

کلام آخر

الگوی سر و شانه یک ابزار خوب برای شناسایی تغییرات روند و تصمیم گیری درست در زمان مناسب است. معامله گران با درک صحیح این الگو و استفاده از استراتژی های درست می توانند از فرصت های تغییرات بازار استفاده کنند و معاملات موفق تری داشته باشند. در نهایت دانستن نحوه استفاده از این الگو و رعایت اصول مدیریت ریسک می تواند به معامله گران کمک کند تا نتایج بهتری بگیرند و از اشتباهات پرهیز کنند.