NFT موسیقی چیست؟

در سال های اخیر، دنیای موسیقی وارد مرحله ای تازه شده که با گذشته تفاوت های زیادی دارد. پلتفرم های دیجیتال، روش های گوش دادن به موسیقی را تغییر داده اند، اما در کنار آن یک فناوری دیگر هم در حال شکل دادن به آینده این صنعت است: NFTهای موسیقی. NFTها توکن های غیرقابل تعویضی هستند که روی بلاک چین ساخته می شوند و امکان مالکیت دیجیتال آثار را فراهم می کنند. حالا هنرمندان می توانند آثارشان را به صورت مستقیم و بدون واسطه به مخاطب ارائه دهند، طرفداران می توانند بخشی از مسیر حرفه ای یک موزیسین را در اختیار داشته باشند و در مجموع ارتباطی جدید و شخصی تر بین خالق اثر و مخاطب شکل می گیرد.

در این مقاله قرار است بررسی کنیم که NFT موسیقی چیست، چطور کار می کند، چه مزایا و چالش هایی دارد و چرا می تواند برای هنرمندان ایرانی هم یک فرصت واقعی باشد. همچنین نمونه هایی از هنرمندان و موزیسین های ایرانی که وارد این حوزه شده اند را معرفی می کنیم و راه های استفاده عملی از این تکنولوژی را توضیح می دهیم.  برای درک بهتر این موضوع، می توانید ابتدا مقاله NFT چیست را مطالعه کنید.

NFT موسیقی چیست؟

NFT موسیقی یعنی تبدیل یک قطعه صوتی یا موزیک به یک دارایی دیجیتال خاص که روی بلاک چین ثبت می شود. در واقع این نوع NFTها به یک آهنگ، آلبوم، کلیپ یا حتی بلیت کنسرت وصل می شوند و هر کدام یک شناسه منحصر به فرد دارند که مالکیت آن همیشه قابل اثبات است. وقتی ما یک آهنگ را به NFT تبدیل می کنیم، این یعنی یک نسخه خاص و غیرقابل کپی از آن اثر را منتشر کرده ایم. هر کسی که این NFT را بخرد، در واقع صاحب آن نسخه خاص از موسیقی است و می تواند آن را نگه دارد، بفروشد یا به شخص دیگری منتقل کند.

قابلیت جالب NFT موسیقی این است که به هنرمندها این امکان را می دهد که از فروش مستقیم آثارشان به طرفداران کسب درآمد کنند، بدون این که نیاز به واسطه ای مثل شرکت های پخش یا پلتفرم های استریم موسیقی داشته باشند. حتی می توانند به NFTهای خود امکانات جانبی اضافه کنند، مثل دسترسی به پشت صحنه، آهنگ های منتشر نشده، یا بلیت کنسرت VIP.

یه مثال ساده: اگر ما موسیقی خودمان را به NFT تبدیل کنیم و فردی آن را بخرد، بعدا اگر این فرد آن را به شخص دیگری بفروشد، باز هم ما می توانیم از آن فروش سود ببریم. این ویژگی به اسم Royalties یا همان حق امتیاز شناخته می شود. یعنی هر بار که NFT خرید و فروش شود، درصدی از مبلغ فروش به صورت خودکار به کیف پول ما برمی گردد. این قابلیت از طریق قرارداد هوشمند روی بلاک چین اجرا می شود و هیچ واسطه ای نمی تواند جلوی آن را بگیرد یا آن را دور بزند. برای مثال فرض کنیم موسیقی خودمان را به NFT تبدیل کرده ایم و ده درصد حق امتیاز برایش در نظر گرفته ایم. اگر شخصی آن را به قیمت یک اتریوم بخرد و بعدا با قیمت پنج اتریوم بفروشد، نیم اتریوم از آن فروش به ما می رسد.

در واقع NFTهای موسیقی نه تنها باعث می شوند که هنرمندان مستقل از آثارشان درآمد مستقیم داشته باشند، بلکه ارتباط نزدیک تری هم با طرفدارانشان ایجاد می کنند. این یعنی یک قدم تازه در صنعت موسیقی که می تواند همه چیز را متحول کند.
 

پیشنهاد مطالعه: کاربرد NFT چیست؟

مزایای تبدیل موسیقی به NFT برای هنرمندان

تبدیل موسیقی به NFT مزایای زیادی برای هنرمندان به همراه دارد، مخصوصا برای کسانی که دنبال استقلال، درآمد مستقیم و ارتباط واقعی با طرفداران خود هستند. بیایید با هم نگاهی به مهم ترین فواید این کار بیندازیم:

درآمد مستقیم بدون واسطه

وقتی موسیقی خود را به NFT تبدیل می کنیم، می توانیم آن را مستقیما به طرفداران بفروشیم. دیگر نیازی به پلتفرم های واسطه مثل اسپاتیفای یا شرکت های ضبط موسیقی نیست. این یعنی درآمد بدون کسر درصد زیاد و رسیدن پول به جیب هنرمند بدون واسطه.

کسب درآمد از فروش های بعدی (حق امتیاز)

با تنظیم قرارداد هوشمند در زمان ساخت NFT، می توانیم مشخص کنیم که هر بار این NFT فروخته شود، مثلا ده درصد از مبلغ فروش به صورت خودکار به حساب ما برگردد. این حق امتیاز یا Royalties باعث می شود حتی بعد از فروش اولیه، باز هم از هر خرید و فروش بعدی سود دریافت کنیم. یه جور درآمد همیشگی.

اثبات مالکیت و اصالت اثر

هر NFT یک کد مخصوص دارد که روی بلاک چین ثبت می شود. این یعنی اگر کسی بخواهد ادعا کند که یک آهنگ را خودش ساخته یا به اسم خودش منتشر کند، نمی تواند چون همه چیز قابل پیگیری است. با این ویژگی جلوی کپی برداری هم تا حد زیادی گرفته می شود.

ارتباط مستقیم و ویژه با طرفدارها

NFT فقط یک فایل صوتی نیست. هنرمندها می توانند برای دارندگان NFT امکانات خاصی در نظر بگیرند. مثلا:

• آهنگ های منتشر نشده
• بلیت VIP کنسرت
• دیدار اختصاصی آنلاین

این ویژگی باعث می شود طرفدارها احساس نزدیکی بیشتری با هنرمند داشته و حمایت واقعی از او داشته باشند.

بالا رفتن ارزش اثر با گذر زمان

اگر یک هنرمند محبوب تر شود، NFTهای قدیمی او می توانند با قیمت های بالا در بازار دست به دست شوند. این یعنی هم برای هنرمند خوب است و هم برای طرفدارهایی که آن NFT را در اختیار دارند، چون ممکن است سود کنند.

پیشنهاد مطالعه: روش های کسب درآمد از nft بدون سرمایه

تاثير NFT بر صنعت موسيقی

از زمانی که پلتفرم های استریمینگ موسیقی وارد بازار شدند، درآمد خیلی از موسیقیدان ها کمتر شده است. NFTهای موسیقی این فرصت را فراهم می کنند که قطعه های موسیقی مثل یک اثر هنری خاص، خرید و فروش شوند. این موضوع یادآور زمان هایی است که مردم صفحه گرامافون، کاست، سی دی یا حتی فایل های MP3 را می خریدند و نگه می داشتند. حالا NFT می تواند موسیقی را به یک کالای دیجیتال باارزش تبدیل کند که قابل معامله است.

در حال حاضر هنرمندان برای کسب درآمد از استریمینگ با چالش های زیادی روبرو هستند. مثلا در اسپاتیفای، هر بار که یک قطعه پخش می شود، چیزی حدود ۰.۰۰۴ دلار نصیب هنرمند می شود. یعنی برای اینکه فقط ۴۰۰۰ دلار درآمد داشته باشد، باید موسیقی اش بیش از یک میلیون بار پخش شود. رسیدن به چنین عددی برای بیشتر هنرمندان مستقل تقریبا غیرممکن است. این فقط تقصیر پلتفرم ها نیست؛ مدل اقتصادی فعلی باعث شده که با پرداخت حدود ۱۰ دلار در ماه، کاربرها به حجم عظیمی از موسیقی ها دسترسی داشته باشند، و همین موضوع باعث شده سود پلتفرم ها و سهم هنرمندان خیلی کم باشد.

حالا بیایید فرض کنیم یک هنرمند تصمیم بگیرد به جای استریمینگ، مجموعه ای از آثار خودش را در قالب NFT منتشر کند و هر NFT را به قیمت ۴۰ دلار بفروشد. اگر فقط صد نفر آن را بخرند، همان ۴۰۰۰ دلاری که از یک میلیون پخش به دست می آمد، حاصل می شود. اما این بار، این درآمد از طرف صد نفر به دست آمده که واقعا به آن اثر علاقه دارند و حاضرند برای آن پول پرداخت کنند. این یعنی NFTها راهی هستند برای جذب مخاطب های واقعی و کسب درآمد مستقیم، نه فقط تعداد بالا در پخش های رایگان.

این تفاوت مهم نشان می دهد که NFTها نه تنها ابزار درآمدزایی هستند، بلکه می توانند مخاطب های وفادارتر و فعال تری را هم جذب کنند که واقعاً با آثار هنرمند در ارتباط هستند.

تجربه های NFT موسیقی در ایران

در سال های اخیر، تکنولوژی NFT فقط در کشورهای پیشرفته مورد توجه نبوده، بلکه در ایران هم کم کم جای خودش را باز کرده است. گرچه هنوز زیرساخت ها و آگاهی عمومی در این زمینه کامل نیست، اما بعضی از هنرمندان ایرانی با شجاعت قدم اول را برداشته اند.

چند هنرمند و موزیسین ایرانی از جمله هیچکس (سروش لشکری)، رضا پیشرو، مهراد هیدن، ساسی مانکن، سودالیزا (Sevdaliza)، و حتی امیر تتلو جزو اولین چهره هایی بودند که آثار خودشان را به شکل NFT منتشر کردند.

• هیچکس کاور آلبوم "جنگل آسفالت" را به صورت NFT روی پلتفرم OpenSea قرار داد.
• رضا پیشرو و مهراد هیدن هم بعضی از آهنگ هایشان را روی پلتفرم های خارجی به صورت NFT عرضه کردند.
• Sevdaliza هنرمند ایرانی-هلندی، آثار چندرسانه ای خود را در قالب NFT در Terra Virtua منتشر کرده که شامل موسیقی و تصویر است.
• ساسی مانکن و امیر تتلو نیز در پروژه هایی وارد فضای NFT شده اند و برخی آثارشان را به صورت توکن های دیجیتال عرضه کرده اند.

این حرکت ها باعث شده تا علاقه مندان به موسیقی و تکنولوژی در ایران بیشتر به این حوزه توجه کنند.

نباید فراموش کنیم که هنرمندان ایرانی با چالش های زیادی روبه‌رو هستند، از نبود پلتفرم های بومی و سازگار با قوانین داخلی گرفته تا محدودیت های پرداخت، تحریم ها، و دسترسی سخت به کیف پول های دیجیتال. همین باعث می شود بیشتر فعالیت ها به کمک پلتفرم های خارجی مثل OpenSea، Rarible یا Sound XYZ انجام شود.

چه فرصت هایی وجود دارد؟

با توجه به محبوبیت روزافزون ارزهای دیجیتال در ایران و افزایش آگاهی مردم درباره فناوری های جدید، فضای NFT در کشور هم می تواند رشد خوبی داشته باشد. هنرمندان می توانند آثار خاصی مثل فایل های صوتی نایاب، آهنگ های منتشرنشده، ویدیوهای پشت صحنه، طراحی جلد اختصاصی و حتی بلیت های دیجیتال کنسرت را به NFT تبدیل کنند و آن را مستقیماً به هواداران بفروشند.

این حرکت های اولیه نشان می دهد که هنرمندان ایرانی هم می توانند وارد دنیای NFT شوند و از مزایای آن بهره ببرند. فقط کافی است که آگاهانه وارد این مسیر شویم، با دانش کامل، استفاده از مشاوره های تخصصی و البته در نظر گرفتن فضای بومی ایران. NFT می تواند آینده ای تازه برای موسیقی ایران بسازد، آینده ای که در آن هنرمند با طرفدارش بدون واسطه ارتباط دارد و از هنر خودش به صورت مستقیم درآمد کسب می کند.

پیشنهاد مطالعه: نحوه قیمت‌گذاری NFT

چطور موسیقی خودمان را به NFT تبدیل کنیم؟

اگر بخواهیم آهنگ یا موسیقی خودمان را به NFT تبدیل کنیم، نیازی نیست برنامه نویس باشیم یا تخصص زیادی در حوزه بلاکچین داشته باشیم. فقط کافی است با مراحل کار آشنا باشیم و ابزارهای درستی را انتخاب کنیم. در این بخش توضیح می دهیم که چطور می توانیم موسیقی خود را به یک NFT تبدیل کنیم و آن را به فروش بگذاریم.

انتخاب پلتفرم مناسب

اولین قدم این است که یک پلتفرم مناسب برای ساخت و فروش NFT موسیقی انتخاب کنیم. بعضی از این پلتفرم ها عمومی هستند و برای انواع NFT از جمله موسیقی کاربرد دارند، و بعضی دیگر به صورت تخصصی برای موسیقی طراحی شده اند. در ادامه چند نمونه معروف و معتبر را معرفی می کنیم:

• OpenSea: یکی از بزرگ ترین بازارهای NFT که امکان انتشار موسیقی به عنوان NFT را نیز دارد. برای کارهای عمومی و همه منظوره بسیار مناسب است.
• Sound.xyz: پلتفرمی تخصصی برای هنرمندان موسیقی که می خواهند آثار خود را به صورت NFT منتشر کنند. فضای ساده و مناسبی دارد.
• Royal.io: تمرکز این پلتفرم روی فروش آهنگ و درآمدزایی از طریق حق امتیاز یا همان Royalty است.
• Audius: یک شبکه پخش موسیقی غیرمتمرکز که در کنار پخش آنلاین، امکان ساخت و فروش NFT موسیقی را هم فراهم کرده است.

آماده کردن فایل ها

قبل از ورود به پلتفرم باید محتوای موسیقی آماده باشد. این محتوا معمولا شامل موارد زیر است:

• فایل صوتی: بهتر است فایل با کیفیت بالا و با فرمت MP3 یا WAV آماده باشد.
• تصویر کاور: یک تصویر گرافیکی برای معرفی آهنگ، که همراه فایل صوتی در NFT بارگذاری می شود.
• توضیحات: یک متن کوتاه درباره آهنگ یا پروژه که هنگام ساخت NFT درج خواهد شد.

داشتن محتوای با کیفیت و جذاب، تاثیر زیادی در موفقیت فروش NFT دارد.

ساخت کیف پول دیجیتال

برای ساخت و فروش NFT، باید یک کیف پول دیجیتال داشته باشیم تا بتوانیم تراکنش ها را مدیریت کنیم و درآمد حاصل از فروش را دریافت کنیم. معروف ترین کیف پول ها که با پلتفرم های NFT سازگار هستند، عبارتند از:

• MetaMask
• Trust Wallet
• Coinbase Wallet

پس از ساخت کیف پول باید آن را به پلتفرم مورد نظر وصل کنیم. این اتصال معمولا با یک کلیک انجام می شود و نیازی به اطلاعات پیچیده ندارد.

بارگذاری محتوا و وارد کردن اطلاعات

بعد از اتصال کیف پول به پلتفرم، وارد بخش ساخت NFT می شویم و اطلاعات زیر را وارد می کنیم:

• بارگذاری فایل صوتی
• بارگذاری تصویر کاور
• عنوان و توضیح کوتاه
• تعداد نسخه هایی که می خواهیم منتشر کنیم (مثلا 1 عدد یا 100 عدد)
• قیمت (ثابت یا به صورت مزایده ای)
• درصد سهم از فروش های بعدی یا همان Royalty (مثلا ۱۰ درصد)

در این مرحله عملا NFT ما آماده انتشار می شود.

ثبت روی بلاکچین (ساخت نهایی)

وقتی همه اطلاعات را وارد کردیم، باید روی گزینه ای مانند "Create" یا "Mint" کلیک کنیم تا NFT ما روی بلاکچین ثبت شود. ثبت روی بلاکچین ممکن است با توجه به پلتفرم و شبکه انتخابی نیاز به پرداخت کارمزد کمی داشته باشد (مثلا چند دلار به صورت ارز دیجیتال).

قرار دادن برای فروش

حالا که NFT ساخته شد، می توانیم آن را در فروشگاه همان پلتفرم برای فروش بگذاریم. معمولا برای هر NFT یک صفحه اختصاصی ایجاد می شود که می توان لینک آن را در شبکه های اجتماعی یا سایت شخصی به اشتراک گذاشت.

• اگر قصد داریم مخاطبان بین المللی داشته باشیم، از پلتفرم هایی مثل OpenSea و Sound استفاده کنیم.
• اگر دنبال بازار ایرانی هستیم، باید به محدودیت های داخلی و درگاه های پرداخت توجه کنیم.
• همیشه قبل از شروع، نمونه کارهای دیگران را در پلتفرم مورد نظر بررسی کنیم تا با فضای کاری آشنا شویم.
• و مهم تر از همه: بهتر است قبل از ساخت NFT، مخاطبانمان را در شبکه های اجتماعی آماده کنیم و آن ها را از پروژه مطلع کنیم.

چطور NFT موسیقی خودمان را بفروشیم؟

حالا که فایل موسیقی را به NFT تبدیل کرده‌ ایم، نوبت به فروش آن می‌ رسد. یعنی چطور باید کاری کنیم که مخاطب‌ ها بتوانند موسیقی ما را پیدا کرده و بخواهند بخرند و ما هم از این طریق درآمد داشته باشیم. در این بخش خیلی ساده و قدم به قدم توضیح می‌ دهیم که چطور می‌ شود NFT موسیقی را به فروش گذاشت و آن را تبلیغ کرد.

فروش مستقیم در پلتفرم NFT

وقتی NFT ساخته شد، می‌ توانیم همانجا داخل پلتفرم‌ هایی مثل OpenSea، Sound یا Royal برای فروش قرارش بدهیم. دو روش برای فروش وجود دارد:

• فروش با قیمت ثابت: مثلا می‌ گوییم این آهنگ NFT شده ۱۰ دلار قیمت دارد.
• فروش مزایده‌ ای: یک قیمت پایه تعیین می‌ کنیم و خریدارها روی آن پیشنهاد می‌ دهند.

اگر تازه شروع کرده‌ ایم و معروف نیستیم، بهتر است اول با قیمت ثابت شروع کنیم تا فروش راحت‌ تر باشد.

تبلیغ در شبکه‌ های اجتماعی

اگر کسی از وجود NFT ما خبر نداشته باشد، طبیعتا نمی‌ تواند آن را بخرد. پس باید خودمان وارد عمل شویم:

• اینستاگرام: در استوری یا پست یک ویدیو کوتاه از آهنگ بگذاریم و لینک فروش را هم قرار بدهیم.
• توییتر: جامعه NFT و کریپتو در توییتر خیلی فعال است. بهتر است با هشتگ‌ های مرتبط مثل #NFTMusic یا #MusicNFT معرفی کنیم.
• تلگرام یا کانال یوتیوب: اگر قصد داریم، معرفی کنیم و حتی از پشت صحنه ساخت موسیقی بگوییم تا طرفدارها بیشتر درگیر شوند.

هدیه دادن NFT برای جذب مخاطب

برای اینکه بیشتر دیده شویم، می‌ توانیم چند نسخه از NFT را به صورت رایگان به مخاطب‌ ها هدیه بدهیم. مثلا بگوییم:

«۵ نفر اولی که این پست را استوری کنند، NFT آهنگ جدیدم را رایگان دریافت می‌ کنند.»

این باعث می‌ شود افراد بیشتری با پروژه ما آشنا شوند.

استفاده از جوامع NFT

ما می‌ توانیم در انجمن‌ ها و گروه‌ های مربوط به NFT عضو شویم و موسیقی خودمان را آنجا معرفی کنیم:

• سرورهای Discord مربوط به NFT
• فروم‌ های Reddit مخصوص موسیقی یا NFT
• گروه‌ های تلگرامی NFT فارسی و بین‌ المللی

این کار باعث می‌ شود که از همان جامعه‌ ای که دنبال خرید NFT هستند، مخاطب جذب کنیم.

همکاری با هنرمندهای دیگر

اگر بتوانیم با یک رپر، خواننده یا طراح NFT همکاری کنیم، شانس فروش بالا می‌ رود. مثلا آهنگ ما را یک نفر دیگر معرفی کند، یا کاور آهنگ را یک طراح معروف بزند. همکاری همیشه باعث رشد دوطرفه می‌ شود.

فروش NFT فقط مربوط به ساخت آن نیست، بخش مهم ماجرا بعد از ساخت شروع می‌ شود. وقتی بدانیم کجا باید تبلیغ کنیم، چطور با مخاطب‌ ها ارتباط بگیریم و چطور قیمت‌ گذاری کنیم، آن وقت است که فروش هم اتفاق می‌ افتد.

درآمدزایی بلندمدت با NFT موسیقی (حق امتیاز یا Royalty)

یکی از جذاب ترین ویژگی های NFT موسیقی این است که فقط یک بار به فروش نمی رسد. یعنی اگر یک نفر آهنگ ما را به صورت NFT بخرد و بعد آن را به شخص دیگری بفروشد، ما همچنان می توانیم از آن فروش هم درآمد داشته باشیم. به این ویژگی می گویند Royalty یا همان حق امتیاز.

وقتی در حال ساختن NFT موسیقی خودمان هستیم، می توانیم در همان ابتدا داخل قرارداد هوشمند آن مشخص کنیم که مثلا:

«ده درصد از هر فروش بعدی باید به کیف پول من واریز شود.»

یعنی اگر یک نفر امروز آهنگ ما را بخرد و فردا با قیمت بالاتری بفروشد، یک درصد از آن مبلغ به ما تعلق می گیرد. این فرایند توسط بلاکچین انجام می شود و نیازی به درخواست یا پیگیری ندارد. همه چیز به صورت خودکار اتفاق می افتد.

فرض کنید ما یک آهنگ را به NFT تبدیل کردیم و با قیمت یک اتریوم فروختیم. حالا آن خریدار، همان آهنگ را با قیمت پنج اتریوم به یک نفر دیگر می فروشد. اگر ما در قرارداد، حق امتیاز را روی ده درصد تنظیم کرده باشیم، به ما نیم اتریوم از آن فروش می رسد؛ حتی اگر خودمان هیچ نقشی در فروش دوم نداشته باشیم.

چرا این قابلیت مهم است؟

• باعث می شود هنرمندها فقط به فروش اول محدود نشوند.
• اگر موسیقی محبوب شود و فروش های بعدی داشته باشد، درآمد آن ادامه دار می شود.
• هنرمند می تواند بدون شرکت های واسطه، یک درآمد پایدار و منصفانه داشته باشد.

نکته مهم:

همه پلتفرم ها از این قابلیت پشتیبانی نمی کنند. اگر می خواهید از فروش های بعدی هم سهم بگیرید، بهتر است از پلتفرم هایی مثل OpenSea، Rarible، Royal یا Sound استفاده کنید که بخش Royalty را دارند.

پیشنهاد مطالعه: بهترین بازارهای NFT

پلتفرم‌ های مناسب برای ساخت و فروش NFT موسیقی

در این بخش می خواهیم با چند مورد از معروف ‌ترین و کاربردی ‌ترین پلتفرم ‌هایی آشنا شویم که به کمک آن ها می توانیم موسیقی خود را را به NFT تبدیل کنیم و به فروش برسانیم. سعی کردیم پلتفرم‌هایی را معرفی کنیم که هم بین‌المللی هستند و هم برای هنرمندان مستقل قابل استفاده‌اند و هم تجربه خوبی برای طرفدارها ایجاد می‌ کنند.

Sound.xyz

سايت Sound.xyz يکي از تخصصي ترين پلتفرم ها براي ساخت و فروش NFT موسيقي است. وقتي وارد اين سايت مي شويم، با يک فضاي مدرن و کاربرپسند روبرو هستيم که به هنرمندان اجازه مي دهد ترک هاي خاص يا آلبوم هايشان را به شکل NFT ارائه دهند. هنرمندان مي توانند تعداد مشخصي NFT از يک ترک بسازند و با قيمت دلخواه يا به صورت حراجي بفروشند. اين پلتفرم از قابليت ثبت حق امتياز براي فروش هاي بعدي هم پشتيباني مي کند. اگر موزيسين هستيم و مي خواهيم بدون واسطه با مخاطب ارتباط داشته باشيم، Sound.xyz يک گزينه عالي است.

Royal

پلتفرم Royal توسط يکي از دي جي هاي معروف جهان ساخته شده و ايده اصلي آن اين است که طرفداران بتوانند بخشي از سود حاصل از فروش يا پخش موسيقي را داشته باشند. يعني مخاطب با خريد NFT موسيقي نه تنها از اثر لذت مي برد، بلکه مي تواند در درآمد آن هم شريک شود. وقتي آهنگ در پلتفرم هاي پخش موسيقي مثل اسپاتيفاي شنيده مي شود و درآمد دارد، بخشي از اين درآمد به خريداران NFT هم مي رسد. اين مدل باعث مي شود طرفدارها احساس تعلق بيشتري به اثر پيدا کنند.

Catalog

Catalog يک پلتفرم تخصصي ديگر براي NFT موسيقي است که فقط از تک آهنگ (Single Track) پشتيباني مي کند. وقتي وارد سايت مي شويم، ترک موسيقي به صورت يک محصول مستقل به نمايش گذاشته مي شود و خريداران مي توانند آن را با قيمت مشخص يا در قالب حراجي بخرند. اين پلتفرم روي هنر موسيقي تمرکز دارد و کمتر به جنبه هاي بصري يا گرافيکي توجه مي کند. اگر يک ترک خاص داريم و مي خواهيم آن را به صورت منحصر به فرد ارائه دهيم، Catalog انتخاب خوبي است.

Opulous

Opulous يک پلتفرم حرفه اي براي هنرمنداني است که قصد دارند براي پروژه هاي موسيقايي خود جذب سرمايه کنند. در اين سايت مي توانيم NFT موسيقي منتشر کنيم و همزمان براي ساخت آلبوم يا تجهيزات جديد، سرمايه جمع کنيم. اين پلتفرم خدمات مالي مانند وام دهي و عرضه توکن هاي خاص موسيقي را هم ارائه مي دهد. اگر به دنبال رشد و توسعه کاري هستيم و مي خواهيم وارد يک فضاي جدي تر شويم، Opulous بسيار کاربردي است.

OpenSea

OpenSea يکي از معروف ترين و بزرگ ترين بازارهاي NFT در جهان است. در اين پلتفرم همه نوع NFT قابل خريد و فروش است، از جمله آثار موسيقي. اين سايت ابزارهاي ساده اي براي ساخت NFT دارد و از شبکه هاي مختلف بلاکچين مانند اتريوم و پاليگان پشتيباني مي کند. تنها نکته اين است که به دليل گستردگي اين بازار، پيدا کردن مخاطب ممکن است کمي سخت باشد، مگر اين که مخاطبان مان را از قبل به صفحه NFT خود دعوت کرده باشيم.

براي انتخاب پلتفرم مناسب، اول بايد هدف مان را مشخص کنيم. اگر دنبال ارتباط مستقيم با طرفدار هستيم، پلتفرم هايي مثل Sound.xyz و Royal بهترين گزينه هستند. اگر به دنبال فروش ساده و آزاد هستيم، OpenSea کار را براي ما راحت مي کند. اگر مي خواهيم از هنرمان درآمد پايدار و بلندمدت داشته باشيم، Opulous و Catalog انتخاب هاي خوبي هستند.

چالش ها و محدودیت های NFT موسیقی

همان طور که NFT های موسیقی می توانند فرصت های فوق العاده ای برای درآمدزایی و ارتباط مستقیم با مخاطب ایجاد کنند، در کنار آن چالش هایی هم دارند که نباید نادیده گرفته شوند. اینجا بعضی از مهم ترین محدودیت ها و مسائل مهم را با هم بررسی می کنیم:

مسائل حقوقی و مالکیت معنوی

وقتی موسیقی به NFT تبدیل می شود، حتما باید مشخص شود که چه کسی مالک واقعی اثر است. اگر اثری بدون اجازه هنرمند تبدیل به NFT شود، یا اگر اطلاعات دقیق درباره حق امتیاز آن ثبت نشود، ممکن است در آینده اختلاف یا حتی پیگرد قانونی پیش بیاید. هنوز هم در خیلی از کشورها از جمله ایران، قوانین مشخص و شفافی برای رسیدگی به این نوع مشکلات وجود ندارد.

مشکلات زیرساختی و کیف پول دیجیتال در ایران

کار کردن با پلتفرم های خارجی مثل OpenSea یا Sound.xyz نیاز به کیف پول دیجیتال، اتصال به اینترنت آزاد، آشنایی با ارزهای دیجیتال و پرداخت هزینه گس فی دارد. خیلی از کاربران ایرانی یا به این زیرساخت ها دسترسی ندارند یا تجربه ای در این زمینه ندارند. همین باعث می شود ورود به دنیای NFT برای هنرمندان داخل کشور سخت تر باشد.

نگرانی های زیست محیطی

برخی از شبکه های بلاکچین مثل اتریوم (در نسخه های قدیمی تر) انرژی زیادی مصرف می کنند. همین مصرف زیاد باعث نگرانی های زیست محیطی شده، چون مصرف برق بالا می تواند به آلودگی بیشتر یا مصرف منابع طبیعی منجر شود. البته شبکه هایی مثل پالیگان یا نسخه جدید اتریوم (Proof of Stake) این مشکل را تا حد زیادی برطرف کرده اند، اما هنوز این دغدغه وجود دارد.

کپی برداری و فروش آثار بدون اجازه

یکی از مشکلات بزرگ این است که هر کسی می تواند به راحتی یک فایل صوتی را به NFT تبدیل کند و آن را به اسم خودش بفروشد. اگر هیچ سیستم نظارتی وجود نداشته باشد، ممکن است موسیقی یک هنرمند بدون اجازه در بازارهای NFT فروخته شود. پلتفرم هایی مثل OpenSea تا حدی این موضوع را مدیریت می کنند، ولی هنوز راه زیادی تا حل کامل آن باقی مانده است.

ضعف در فرهنگ سازی عمومی

خیلی از مردم هنوز دقیق نمی دانند NFT چیست یا چرا باید برای یک فایل دیجیتال پول پرداخت کنند. همین باعث می شود پذیرش NFT، به ویژه در بین مخاطب های عمومی، سخت تر باشد. اگر آموزش و آگاهی رسانی بیشتری انجام شود، هم هنرمندان راحت تر می توانند وارد این فضا شوند و هم مخاطب ها با خیال راحت تری از این آثار حمایت می کنند.

پیشنهاد مطالعه: گرانترین nft جهان

آینده تبدیل موسیقی به NFT

اگر نگاهی به روند رو به رشد NFT ها بیندازیم، می بینیم که موسیقی هم به یکی از بخش های جذاب و آینده دار این تکنولوژی تبدیل شده است. وقتی موسیقی با NFT ترکیب می شود، هنرمندان می توانند آثارشان را به شکل هایی کاملا جدید منتشر کنند؛ مثلا آهنگ هایی که فقط تعداد محدودی از آن ها وجود دارد یا فقط کسانی که NFT آن را دارند، اجازه گوش دادن به آن را پیدا می کنند. این کار، فضای خلاقیت را برای هنرمندان گسترش می دهد.

در آینده احتمالا NFT های موسیقی در چندین بازار و پلتفرم مختلف به صورت همزمان قابل استفاده خواهند بود. یعنی یک هنرمند می تواند یک آهنگ خاص را به عنوان NFT هم در بازارهای عمومی مثل OpenSea و هم در پلتفرم های تخصصی مثل Sound یا Royal منتشر کند. این یعنی دسترسی به مخاطب بیشتر و فروش راحت تر آثار برای هنرمندها.

البته چون این فضا هنوز تازه است، بعضی سوالات و چالش ها هم وجود دارد. مثلا اینکه چه کسی دقیقا مالک قانونی یک آهنگ NFT شده محسوب می شود؟ یا اگر کسی بدون اجازه، موسیقی هنرمند دیگری را به NFT تبدیل کند، چطور باید جلوی آن گرفته شود؟ این موضوعات نشان می دهد که ما نیاز داریم قوانین جدید و به روزی برای محافظت از حقوق هنرمندان تدوین شود.

در مجموع می توان گفت اگرچه NFT های موسیقی هنوز راه زیادی برای رشد دارند، اما آینده این حوزه روشن به نظر می رسد. با پیشرفت تکنولوژی بلاکچین و گسترش بازارهای دیجیتال، احتمالا تبدیل موسیقی به NFT به یکی از روش های مهم فروش، گوش دادن و حمایت از موسیقی در سال های آینده تبدیل خواهد شد. البته مثل هر فناوری جدیدی، کنار این فرصت ها چالش هایی هم هست، ولی اگر درست مدیریت شوند، می توانیم شاهد یک تحول واقعی در صنعت موسیقی باشیم.

سوالات متداول

آیا NFT های موسیقی قابل استفاده تجاری هستند؟

بله، اگر NFT را به‌طور قانونی خریداری کرده باشید و پلتفرم یا قرارداد هوشمند اجازه استفاده تجاری را داده باشد، می توانید از آن استفاده کنید. اما بعضی از NFT ها فقط برای استفاده شخصی فروخته می شوند، پس باید قبل از خرید شرایط آن را بررسی کنید.

وقتی کسی موسیقی NFT من را دوباره بفروشد، من هم درآمدی دارم؟

بله، اگر هنگام ساخت NFT، درصدی برای «حق امتیاز» یا Royalties در قرارداد هوشمند تعریف کرده باشید، هر بار که NFT شما فروخته شود، درصدی از مبلغ فروش به کیف پول شما منتقل می شود.

آیا می توانم با گوشی موبایل هم موسیقی NFT بسازم؟

بعضی از پلتفرم ها مثل Sound.xyz یا Audius رابط کاربری ساده ای دارند و روی موبایل هم قابل استفاده هستند، ولی برای ساخت حرفه ای بهتر است از کامپیوتر استفاده کنید تا کنترل بیشتری روی تنظیمات داشته باشید.

این پلتفرم ها رایگان هستند؟

بیشتر پلتفرم ها اجازه ساخت اولیه را رایگان می دهند، اما برای انتشار NFT روی بلاکچین باید کارمزد پرداخت کنید که به آن Gas Fee گفته می شود. همچنین بعضی امکانات پیشرفته پولی هستند یا نیاز به اشتراک دارند.

چگونه از دزدی موسیقی یا سوء استفاده جلوگیری کنیم؟

با ثبت موسیقی به صورت NFT روی بلاکچین، یک گواهی دیجیتال از مالکیت اثر در اختیار دارید که قابل تغییر نیست. اما بهتر است قبل از انتشار، اثر را هم در پلتفرم های رسمی ثبت کنید تا از نظر حقوقی هم پشتیبانی داشته باشید.

چه فرقی بین NFT موسیقی و آپلود موزیک در اسپاتیفای یا یوتیوب هست؟

در اسپاتیفای یا یوتیوب شما فقط حق شنیدن دارید و درآمد کمی هم نصیب هنرمند می شود. اما NFT موسیقی، یک دارایی دیجیتال منحصر به فرد است که شما مالک آن هستید و می توانید آن را بفروشید یا نگه دارید، در حالی که هنرمند هم از فروش اولیه و فروش های بعدی سود می برد.

آیا در ایران هم می توان از NFT موسیقی استفاده کرد؟

بله، ولی چون بعضی از پلتفرم های خارجی ممکن است دسترسی محدودی برای کاربران ایرانی داشته باشند، باید از فیلترشکن و کیف پول های معتبر مثل Metamask استفاده کنید. همچنین برای دریافت درآمد باید راهی برای نقد کردن ارز دیجیتال خود داشته باشید.

کلام آخر

NFT های موسیقی هنوز برای خیلی ها ناشناخته هستند، اما همین حالا هم دارند مسیر تازه ای در دنیای هنر و موسیقی باز می کنند. با کمک این فناوری، هنرمندان می توانند کنترل بیشتری روی آثار خودشان داشته باشند، از هنر خودشان مستقیم درآمد کسب کنند و ارتباط نزدیک تری با طرفداران شان برقرار کنند.

از آن طرف، طرفدارها هم می توانند نه فقط یک شنونده ساده، بلکه بخشی از مسیر رشد هنرمند باشند و حتی از این راه سود ببرند. NFT های موسیقی فقط یک ابزار تکنولوژیک نیستند، بلکه یک راه جدید برای تجربه موسیقی، مالکیت، حمایت و حتی سرمایه گذاری هستند.