زبان برنامه نویسی سالیدیتی چیست؟

فناوری بلاک چین به سرعت در حال رشد و گسترش است و نقش مهمی در تحول دنيای ديجيتال ايفا می کند. در ميان زبان های برنامه نويسی مربوط به اين حوزه، ساليديتی جايگاه ويژه ای دارد. اين زبان، ابزار اصلی توسعه قراردادهای هوشمند روی شبکه اتريوم است و يادگيری آن می تواند فرصت های تازه ای در زمينه برنامه نويسی و فناوری های نوين برای شما ايجاد کند. در اين مقاله قصد داريم زبان برنامه نويسی ساليديتی را از صفر تا صد بررسی کنيم، از مفاهيم اوليه و ساختار کلی زبان گرفته تا نحوه نوشتن و اجرای قراردادهای هوشمند. هدف ما اين است که مسير يادگيری را برای علاقه مندان به دنيای بلاک چين هموارتر کنيم.

پیشنهاد ویژه: آموزش برنامه نویسی سالیدیتی

زبان برنامه نویسی سالیدیتی چیست؟

سالیدیتی یک زبان برنامه نویسی سطح بالا است که برای نوشتن قراردادهای هوشمند روی بلاک چین اتریوم طراحی شده است. این زبان به توسعه دهندگان اجازه می دهد تا قوانین و منطق یک قرارداد دیجیتالی را طوری بنویسند که به صورت خودکار و بدون نیاز به واسطه روی بلاک چین اجرا شود. در واقع سالیدیتی یک زبان شیء گرا و شبیه به زبان هایی مثل جاوااسکریپت است که به صورت اختصاصی برای کار با بلاک چین طراحی شده است. با استفاده از این زبان می توان قراردادهای هوشمند را نوشت که پس از انتشار روی شبکه اتریوم، غیر قابل تغییر و به صورت خودکار قابل اجرا هستند. سالیدیتی در سال 2014 توسط گروهی از توسعه دهندگان بنیاد اتریوم معرفی شد. یکی از افراد کلیدی در توسعه این زبان «کریستین رایتوایسنر» بود. هدف آن ها طراحی زبانی بود که بتواند به راحتی با ماشین مجازی اتریوم (EVM) ارتباط برقرار کند و برای ساخت قراردادهای قابل اعتماد، دقیق و امن مناسب باشد.

قراردادهای نوشته شده با سالیدیتی روی شبکه اتریوم اجرا می شوند. این قراردادها پس از کامپایل شدن به زبان بایت کد تبدیل می شوند و توسط ماشین مجازی اتریوم (EVM) اجرا می گردند. به عبارتی EVM همان محیطی است که قراردادهای سالیدیتی در آن «زنده» می شوند و با کاربران و دیگر قراردادها تعامل می کنند. زبان سالیدیتی نقش مهمی در رشد اکوسیستم بلاک چین داشته و پایه بسیاری از پروژه های بزرگ و موفق را تشکیل داده است. پروژه هایی مانند Uniswap (یک صرافی غیرمتمرکز معروف)، Aave (پلتفرم وام دهی غیرمتمرکز) و ده ها پروژه دیگر با استفاده از این زبان نوشته شده اند. این موضوع نشان می دهد که یادگیری سالیدیتی دروازه ورود به دنیای حرفه ای برنامه نویسی بلاک چین است.

چرا باید سالیدیتی یاد بگیریم؟

یادگیری زبان برنامه نویسی سالیدیتی فقط برای توسعه دهنده های بلاک چین نیست، بلکه یک فرصت عالی برای ورود به دنیای فناوری های آینده است. زبان سالیدیتی زبان اصلی نوشتن قراردادهای هوشمند روی شبکه اتریوم است. یعنی هر کسی که به این زبان مسلط باشد، می تواند اپلیکیشن های غیرمتمرکزی بسازد که پایه های اینترنت نسل بعدی هستند. با رشد سریع مفاهیمی مثل وب 3 و اقتصاد غیرمتمرکز (DeFi) نیاز به برنامه نویسانی که به سالیدیتی مسلط باشند خیلی بیشتر شده است.

پروژه های بزرگی مثل صرافی های غیرمتمرکز، پلتفرم های وام دهی، بیمه های دیجیتال و بازی های بلاک چینی همگی با این زبان ساخته شده اند. این یعنی بازار کار سالیدیتی پر از فرصت های جذاب است، چه بخواهید به صورت تمام وقت در شرکت های بزرگ کار کنید، چه پروژه ای و فریلنسری با درآمد دلاری. علاوه بر این سالیدیتی فقط یک زبان برنامه نویسی نیست، یک ابزار قدرتمند است برای تبدیل ایده های نوآورانه به واقعیت. با سالیدیتی می توانید توکن اختصاصی بسازید، NFT منتشر کنید، اپلیکیشن غیرمتمرکز راه اندازی کنید و حتی سازمان های خودگردان غیرمتمرکز (DAO) ایجاد کنید که بدون مدیر مرکزی کار می کنند. در واقع سالیدیتی دروازه ای است به دنیای نوآوری که شاید تا حالا فقط شنیده بودید، اما با یادگیریش می توانید بخشی از این تغییر بزرگ باشید.

پیشنهاد مطالعه:6 مورد از بهترین دوره های آنلاین آموزش سالیدیتی

ویژگی‌ های زبان برنامه نویسی سالیدیتی

در این زبان برنامه نویسی نوع داده ها ایستا می باشد. یعنی قبل از استفاده از یک متغیر باید نوع آن متغیر را تعیین کنید، در غیر این صورت با خطا مواجه خواهید شد. این ویژگی زبان سالیدیتی شبیه جاوا و C++ است. در سالیدیتی هر قرارداد به منزله یک ساختار داده است که کمک می کند تا قرارداد بسازیم و آن را مدیریت کنیم. از آنجایی که این قراردادها توسط ویژگی ارث بری توسط فرزندان منتقل می شود باعث ایجاد قراردادهای بزرگ تر و پیچیده تر می شود. همان طور که گفتیم قراردادها از توابع زیادی برخوردارند و اگر شرط مربوط به یک تابع برقرار شد اجرا می شود، حال اگر بخواهید شرط یک تابع را تغییر دهید می توانید با استفاده از ویژگی اصلاح کننده ها شروط توابع را تغییر دهید و از این طریق رفتار تابع را تغییر دهید. یکی دیگر از ویژگی های سالیدیتی رویدادها هستند و زمانی استفاده می شوند که برنامه نویس بخواهد اطلاعات مربوط به قرارداد را روی log بلاکچین ذخیره کند. سطح دسترسی از ویژگی های مفید و کاربردی هر زبان برنامه نویسی می باشد که زبان سالیدیتی نیز از این ویژگی برخوردار است. این ویژگی کمک می کند تا برای کاربران سطح دسترسی های متفاوتی بر حسب نیازشان تعریف کرد، مثلا یک توسعه دهنده باید به همه بخش ها دسترسی داشته باشد ولی سایر کاربران لزومی ندارد به همه بخش ها دسترسی داشته باشند.

پیش‌نیازهای یادگیری سالیدیتی

برای شروع یادگیری زبان برنامه نویسی سالیدیتی، بهتر است چند پیش نیاز مهم را بشناسید. اول اینکه آشنایی با زبان های برنامه نویسی شی گرا مثل جاوا اسکریپت یا پایتون می تواند کمک زیادی کند. این زبان ها اصول برنامه نویسی شی گرا را به شما یاد می دهند که پایه و اساس سالیدیتی هم هست. از طرفی درک اولیه از بلاک چین مخصوصاً شبکه اتریوم و مفهوم قرارداد هوشمند هم لازم است. این کمک می کند بفهمید چرا و چطور سالیدیتی به کار می رود و ساختار کلی سیستم چگونه است. علاوه بر این باید با چند مفهوم پایه آشنا باشید که در دنیای اتریوم کاربرد زیادی دارند، مثل کیف پول دیجیتال، گس یا هزینه انجام تراکنش، نحوه ثبت تراکنش ها و ABI که واسط برنامه نویسی قراردادها است. این موارد باعث می شود یادگیری سالیدیتی برای شما راحت تر و کاربردی تر شود و بتوانید کدهایی بنویسید که در شبکه واقعی اجرا شوند. آشنایی با محیط های توسعه مانند Remix و درک کلی از ماشین مجازی اتریوم (EVM) نیز از مواردی است که مسیر یادگیری و توسعه با سالیدیتی را ساده تر و موثرتر می کند.

پیشنهاد مطالعه:ایجاد توکن ERC20 با ترافل و اوپن زپلین و سالیدیتی

ساختار زبان سالیدیتی

ساختار زبان سالیدیتی به گونه ای طراحی شده است که هم ساده باشد و هم انعطاف پذیری لازم برای توسعه قراردادهای هوشمند پیچیده را فراهم کند. ابتدا باید با سینتکس پایه ای این زبان آشنا شوید که شباهت هایی با زبان های برنامه نویسی رایج مثل جاوا اسکریپت دارد و یادگیری آن را آسان می کند. در سالیدیتی داده ها و متغیرهای متنوعی مانند اعداد صحیح (int)، رشته ها (string)، مقادیر بولی (bool) و آدرس ها (address) برای ذخیره اطلاعات استفاده می شوند که هر کدام کاربرد خاص خود را دارند. همچنین ساختارهای کنترلی مانند شرط ها (if)، حلقه های for و while به شما امکان می دهند تا جریان اجرای برنامه را کنترل کنید و منطق پیچیده تری ایجاد کنید. انواع توابع در سالیدیتی بخش مهمی از برنامه را تشکیل می دهند و modifier ها نیز ابزاری کاربردی برای محدود کردن دسترسی یا تغییر رفتار توابع هستند.

بخش اصلی هر برنامه سالیدیتی قراردادها (Contracts) هستند که می توانند از یکدیگر ارث بری کنند و این امکان را فراهم می کنند تا کدهای خود را سازماندهی و بهینه سازی کنید. رخدادها (Events) برای ثبت و اطلاع رسانی اتفاقات مهم در قرارداد به کار می روند و مدیریت خطاها (Errors) نیز به اجرای درست و مطمئن قرارداد کمک می کند. علاوه بر این ساختارهای داده ای مانند mapping و array برای ذخیره و دسترسی به داده ها در قالب های پیشرفته تر مورد استفاده قرار می گیرند که در توسعه قراردادهای هوشمند نقش کلیدی دارند.

ابزارهای مهم برای توسعه با سالیدیتی

در مسیر یادگیری و توسعه با زبان سالیدیتی استفاده از ابزارهای مناسب می تواند روند کدنویسی، تست و استقرار قراردادهای هوشمند را ساده تر و سریع تر کند. هرکدام از این ابزارها ویژگی های خاص خود را دارند و بر اساس نیاز پروژه می توانند انتخاب شوند. در ادامه به معرفی مهم ترین ابزارهای مورد استفاده برای توسعه با سالیدیتی می پردازیم:

Remix IDE 

یک محیط توسعه آنلاین است که برای شروع کار با سالیدیتی بسیار مناسب می باشد. این ابزار نیازی به نصب ندارد و مستقیما از طریق مرورگر قابل استفاده است. با استفاده از Remix می توان قراردادهای هوشمند را نوشت، کامپایل کرد، روی شبکه تستی اجرا نمود و حتی به صورت گرافیکی اشکال یابی کرد.

Truffle Suite

یکی از معروف ترین فریم ورک ها برای توسعه پروژه های بلاک چینی است. این مجموعه ابزار شامل Truffle برای مدیریت قراردادها و مهاجرت آن ها، Ganache برای شبیه سازی شبکه بلاک چین در محیط لوکال و ابزارهایی برای تست و استقرار می باشد. Truffle برای پروژه های حرفه ای و بزرگ گزینه بسیار مناسبی است.

Hardhat

ابزاری مدرن و منعطف برای توسعه قراردادهای هوشمند است که به ویژه بین توسعه دهندگان حرفه ای محبوبیت زیادی دارد. این محیط از کتابخانه Ethers.js پشتیبانی می کند و امکاناتی مانند نوشتن اسکریپت های سفارشی، شبیه سازی دقیق شبکه، نوشتن تست های خودکار و دیباگینگ پیشرفته را فراهم می کند.

MetaMask

افزونه ای برای مرورگر است که نقش کیف پول دیجیتال را ایفا می کند و به عنوان پل ارتباطی بین برنامه غیرمتمرکز و شبکه بلاک چین عمل می کند. توسعه دهندگان با کمک MetaMask می توانند قراردادهای هوشمند را روی شبکه های تستی یا اصلی مستقر کنند و تراکنش ها را امضا نمایند.

Ganache

یکی از ابزارهای همراه با Truffle است که امکان اجرای یک شبکه بلاک چین خصوصی را روی سیستم محلی فراهم می کند. این ابزار برای تست قراردادهای هوشمند و مشاهده دقیق تراکنش ها و وضعیت بلاک ها بسیار کاربردی است.

Ethers.js و Web3.js

دو کتابخانه شناخته شده و پراستفاده به نام‌های Ethers.js و Web3.js برای برقرار کردن اتصال بین برنامه‌های فرانت اند و قراردادهای هوشمند استفاده می‌شوند. با توجه به ساختار کاربرپسند و عملکرد سریع ethers.js، این کتابخانه به‌خاطر سهولت استفاده معمولاً در پروژه‌های جدیدتر بیشتر به کار گرفته می‌شود. در حالی که web3.js به عنوان یکی از نخستین و شناخته شده ترین ابزارهای این حوزه همچنان محبوبیت خود را حفظ کرده است.

پیشنهاد مطالعه: متغیر ها در سالیدیتی

راه اندازی گام به گام محیط توسعه سالیدیتی

برای شروع برنامه نویسی قراردادهای هوشمند با زبان سالیدیتی به یک محیط توسعه مناسب نیاز دارید. این محیط باید امکاناتی مانند نوشتن، کامپایل، آزمایش و استقرار قراردادها را در اختیار شما قرار دهد. بسته به سطح مهارت و اهداف پروژه، می توانید از محیط های ساده تحت وب یا ابزارهای حرفه ای و قابل تنظیم استفاده کنید. سه ابزار اصلی و پرکاربرد برای توسعه قراردادهای هوشمند عبارت اند از:

• Remix
• Truffle
• Hardhat

Remix یک محیط توسعه تحت وب است که به راحتی از طریق مرورگر قابل استفاده است و گزینه مناسبی برای افراد تازه کار به حساب می آید. این پلتفرم نسخه دسکتاپ هم دارد که می توانید از GitHub دریافت کنید.

Truffle یک فریم ورک کامل برای توسعه، تست و دیپلوی قراردادهای سالیدیتی در پروژه های بزرگ تر است.

Hardhat نیز یک محیط پیشرفته و حرفه ای برای توسعه قراردادهاست که امکاناتی مانند شبکه محلی، تست خودکار و بررسی مصرف گس را ارائه می دهد.

مراحل نصب و راه اندازی ابزارها

در ادامه به صورت مرحله به مرحله، نحوه استفاده و راه اندازی هر یک از این ابزارها را توضیح می دهیم:

استفاده از Remix IDE (بدون نصب)

• Remix یک محیط برنامه نویسی آنلاین برای نوشتن و تست قراردادهای سالیدیتی است.
• مرورگر را باز کرده و به آدرس https://remix.ethereum.org مراجعه کنید:
• از منوی File Explorer یک فایل جدید با پسوند .sol بسازید.
• کد قرارداد خود را وارد کنید.
• از بخش Solidity Compiler برای ترجمه و کامپایل قرارداد بهره ببرید.
• سپس از قسمت Deploy & Run Transactions برای اجرای آزمایشی قرارداد استفاده کنید.

نصب و راه اندازی Truffle

Truffle یکی از ابزارهای کامل و قوی برای ساخت و راه اندازی پروژه های بلاکچینی است.

• در ابتدا اطمینان حاصل کنید که Node.js و npm روی سیستم شما نصب شده‌اند.
• در ترمینال یا CMD دستور زیر را اجرا کنید:

npm install -g truffle

• یک پوشه جدید بسازید و وارد آن شوید:

mkdir my-truffle-project
cd my-truffle-project

• بعد از آن با استفاده از فرمان زیر پروژه را راه ‌اندازی کنید:

truffle init

نصب و راه اندازی Hardhat

Hardhat محیطی حرفه ای و مناسب برای توسعه قراردادهای سالیدیتی در پروژه های پیشرفته است.

• در ابتدا مطمئن شوید که Node.js و npm روی سیستم شما نصب و آماده استفاده هستند
• یک فولدر جدید برای پروژه ایجاد کرده و وارد آن شوید:

mkdir my-hardhat-project
cd my-hardhat-project

• پروژه را با استفاده از دستور زیر مقداردهی اولیه کنید:

npm init –y

• Hardhat را به عنوان وابستگی توسعه نصب کنید:

npm install --save-dev hardhat

• پس از نصب، برای ساخت پروژه دستور زیر را اجرا کنید:

npx hardhat

• گزینه Create a basic sample project را برگزینید.

بقیه مراحل را طبق راهنما دنبال کرده تا پروژه شما آماده استفاده شود.

معرفی محیط توسعه Remix

Remix IDE یک محیط توسعه آنلاین است که مستقیم در مرورگر اجرا می‌شود و بدون نیاز به نصب برنامه‌های جانبی، قابلیت کدنویسی و تست قراردادهای هوشمند را به کاربران می‌دهد. این محیط به دلیل سادگی در استفاده، گزینه ای مناسب برای برنامه نویسان تازه کار محسوب می شود. Remix قابلیت هایی مانند ویرایش و کامپایل آنی کدهای سالیدیتی، اجرای سریع قراردادها و بررسی نتایج تراکنش ها را در اختیار کاربران قرار می دهد. علاوه بر این، با وصل شدن به کیف پول متامسک می‌توان قراردادها را در شبکه‌های تستی مانند گورلی و سپولیا اجرا کرد.

نوشتن اولین قرارداد هوشمند با زبان سالیدیتی

برای شروع یادگیری برنامه نویسی بلاک چین با زبان سالیدیتی، بهترین راه نوشتن یک قرارداد ساده و پایه‌ ای است. این روش باعث می ‌شود تا با ساختار اصلی قراردادها، چگونگی تعریف متغیرها، نگارش توابع و نحوه تعامل اولیه با بلاک چین آشنا شوید. با بهره ‌گیری از محیط‌ هایی مانند Remix، می ‌توانید بدون نیاز به نصب نرم ‌افزار خاصی، اولین قرارداد خود را به سرعت ایجاد و تست کنید. در این مرحله هدف اصلی باید درک اجزای اصلی یک قرارداد هوشمند باشد، مانند مشخص کردن نسخه زبان سالیدیتی، تعریف بدنه اصلی قرارداد با استفاده از کلمه کلیدی contract و تعریف توابع ساده برای ذخیره‌سازی و واکشی اطلاعات. این مسیر یادگیری به صورت گام به گام باعث می شود تا درک عمیق تری از توسعه قراردادهای بلاک چینی به دست آورید.

پیشنهاد مطالعه: قرارداد هوشمند چیست؟

ساختار ابتدایی قراردادهای سالیدیتی

هر قرارداد در زبان سالیدیتی با تعیین نسخه کامپایلر آغاز می شود که با استفاده از کلمه pragma نوشته می شود. پس از آن، ساختار اصلی با کلمه contract مشخص می شود که مانند یک کلاس عمل می کند و تمام اجزای قرارداد درون آن قرار می گیرند. در این فضا می توان متغیرها، توابع، رویدادها و سایر ساختارهای داده را تعریف کرد. (state variables) متغیرهای حالت داده‌هایی هستند که به صورت دائمی روی بلاک چین ذخیره می‌شوند.  توابع نیز وظیفه خواندن، تغییر یا پردازش این داده‌ها را بر عهده دارند. برای مدیریت دسترسی‌ها و افزایش امنیت می‌توان از کلمات کلیدی مانند public، private و external استفاده کرد تا سطوح مختلف دسترسی به توابع تعریف شود. در بسیاری از قراردادهای ساده از تابعی به نام constructor نیز استفاده می شود که هنگام استقرار قرارداد روی بلاک چین یک بار اجرا شده و وظایفی مانند تنظیم مالک قرارداد را انجام می دهد. تسلط به این ساختارهای پایه، قدم اول در مسیر تبدیل شدن به یک توسعه دهنده قراردادهای هوشمند است.

نمونه کد ساده قرارداد هوشمند

در این بخش یک مثال ساده از یک قرارداد هوشمند را بررسی می کنیم. فرض کنید قصد دارید برنامه ای بنویسید که تنها یک عدد را ذخیره کرده و امکان خواندن آن را فراهم کند. ساختار این قرارداد به صورت زیر خواهد بود:

// SPDX-License-Identifier: MIT
pragma solidity ^0.8.0;
contract SimpleStorage {
   uint256 storedNumber;
   function set(uint256 _number) public {
       storedNumber = _number;
   }
   function get() public view returns (uint256) {
       return storedNumber;
   }
}

در این کد، یک متغیر به نام storedNumber تعریف شده که مقدار عددی دریافتی را ذخیره می کند. تابع set برای تعیین مقدار و تابع get برای بازیابی آن استفاده می شود. این نمونه یک مدل مناسب برای درک رفتار اولیه قراردادهای هوشمند است و اجرای آن در Remix می تواند تجربه مفیدی در آغاز راه برای شما باشد.

آزمایش و استقرار قرارداد در محیط Remix

برای تست این قرارداد، وارد سایت remix.ethereum.org شوید. پس از ایجاد یک فایل جدید با پسوند .sol، کد بالا را در آن قرار دهید. حالا از بخش Solidity Compiler آن را کامپایل کرده و سپس از قسمت Deploy & Run Transactions اقدام به استقرار قرارداد کنید. پس از دیپلوی، Remix رابطی را در اختیار شما قرار می دهد که می توانید از طریق آن به راحتی توابع set و get را اجرا کنید. یک عدد دلخواه وارد کرده، با set آن را ذخیره کنید و سپس با get مقدار ذخیره شده را ببینید. این روند ساده، نقطه شروعی مناسب برای تمرین عملی در توسعه قراردادهای هوشمند و آماده شدن برای پروژه های پیچیده تر است.

مفاهیم پیشرفته در زبان Solidity

پس از تسلط بر اصول ابتدایی برنامه نویسی در سالیدیتی، گام بعدی ورود به حوزه مفاهیم پیشرفته ای است که برای توسعه قراردادهای هوشمند پیچیده و حرفه ای ضروری هستند. این مفاهیم شامل موضوعات امنیتی، کاهش مصرف گس، بهره گیری از ابزارهای توسعه و استفاده از کتابخانه های معتبر می شود. درک عمیق این موضوعات مسیر توسعه قراردادهای ایمن، سریع و کارآمد را برای برنامه نویسان هموار می کند.

افزایش امنیت در طراحی قراردادهای هوشمند

یکی از حیاتی ترین مسائل در توسعه قراردادهای هوشمند، توجه به امنیت کد است. وجود باگ ها یا بی دقتی در طراحی می تواند منجر به آسیب پذیری هایی شود که نه تنها عملکرد قرارداد را مختل می کند بلکه ممکن است خسارات مالی سنگینی نیز به دنبال داشته باشد. حملاتی مانند Reentrancy، سرریز یا کم ریزی مقادیر عددی و ضعف در کنترل سطح دسترسی از جمله تهدیدهای رایج هستند. برای پیشگیری از این آسیب ها استفاده از تکنیک های طراحی مطمئن مانند الگوی Checks-Effects-Interactions توصیه می شود. همچنین استفاده از modifier برای تعیین محدودیت های دسترسی و بررسی کامل کد با ابزارهایی نظیر Slither و MythX به کشف آسیب پذیری های پنهان کمک می کند.

کاهش هزینه گس با بهینه سازی کد

از آنجا که اجرای هر تراکنش در بستر بلاک چین نیاز به پرداخت گس دارد، بهینه سازی کد برای کاهش مصرف گس از اهمیت بالایی برخوردار است. کدهای ناکارآمد یا پرحجم می توانند منجر به افزایش چشمگیر هزینه تراکنش ها شوند. عواملی نظیر استفاده بی رویه از متغیرهای ذخیره شده در حافظه دائمی، حلقه های پیچیده و عملیات محاسباتی غیرضروری در این زمینه موثر هستند. راهکارهایی مانند استفاده از memory به جای storage در توابع موقتی، انتخاب نوع داده بهینه مثلا استفاده از uint8 در صورت عدم نیاز به مقادیر بزرگ، حذف کدهای زائد و تجمیع محاسبات در یک مرحله می تواند به طرز چشمگیری مصرف گس را کاهش دهد.

کتابخانه ها و ابزارهای توسعه دهنده در سالیدیتی

برای توسعه سریع تر و ایمن تر بهتر است از کتابخانه های آماده و ابزارهای پیشرفته استفاده کنید. OpenZeppelin یکی از پرکاربردترین کتابخانه ها در حوزه بلاک چین است که مجموعه ای از قراردادهای استاندارد و ایمن مانند توکن های ERC20، کنترل مالکیت و سطوح دسترسی را فراهم می کند.

همچنین ابزارها و کتابخانه های دیگری نیز مورد توجه برنامه نویسان حرفه ای قرار گرفته اند. برای مثال Solmate کتابخانه ای سبک و بهینه برای توسعه قراردادهای با مصرف گس پایین است، DappTools مجموعه ای از ابزارهای پیشرفته برای تست و اجرای پروژه های مالی غیرمتمرکز یا DeFi است و ABDK Libraries توابع ریاضی دقیق برای کار با اعداد اعشاری و مقادیر نقطه ثابت ارائه می دهد.

در کنار کتابخانه ها، ابزارهای توسعه مانند Hardhat و Foundry امکان شبیه سازی شبکه محلی، تست خودکار و بررسی مصرف گس را فراهم می کنند که نقش مهمی در تست و اشکال زدایی قراردادهای پیچیده دارند.

پیشنهاد مطالعه: کامنت گذاری و مستند سازی کد سالیدیتی در ویژوال استودیو کد و ریمیکس

منابع یادگیری برای پیشرفت در سالیدیتی

برای یادگیری عمیق تر سالیدیتی منابع آموزشی متنوعی وجود دارد که هر کدام بنا به سطح دانش فرد کاربرد خاصی دارند. این منابع شامل دوره های آنلاین، مستندات رسمی، کتاب های تخصصی و پروژه های عملی می شوند.

کتاب های تخصصی و مستندات رسمی

خواندن کتاب‌ های کامل یکی از بهترین روش ‌ها برای فهمیدن ساختار و قواعد زبان سالیدیتی است. مثلا کتاب Mastering Ethereum نوشته Andreas M. Antonopoulos و کتاب Introducing Ethereum and Solidity از Chris Dannen به طور دقیق مباحث فنی و مفاهیم پیشرفته در توسعه قراردادهای هوشمند را توضیح می ‌دهند. علاوه بر این کتاب ‌ها، مستندات رسمی زبان سالیدیتی در سایت soliditylang.org منبعی جامع و به ‌روز است که امکانات زبان، نمونه کدها و نسخه ‌های مختلف آن را برای برنامه ‌نویسان فراهم می‌ کند.

مقالات و بلاگ های تخصصی

وب سایت هایی مانند Medium و Dev.to نیز شامل مقالات فنی و تجارب توسعه دهندگان از پروژه های واقعی هستند که می توانند در فهم بهتر چالش ها و راهکارهای عملی بسیار مفید باشند.

تمرین با پروژه های واقعی و مواجهه با چالش ها

تجربه واقعی زمانی حاصل می شود که با اجرای پروژه های عملی درگیر شوید. نمونه هایی مانند قرارداد رای گیری، کیف پول چند امضایی یا پروژه های جذب سرمایه ICO کمک می کنند تا مفاهیم امنیت، بهینه سازی و تعامل با محیط بلاک چین را بهتر درک کنید. این تمرین ها شما را با مشکلات رایجی مانند محدودیت منابع، پیچیدگی تراکنش ها و نحوه به روز رسانی قراردادها آشنا می کنند. برای آغاز کار با استفاده از محیط‌ های توسعه ‌ای مثل Remix IDE، Hardhat و Foundry  می توانید با ابزارها و فضای واقعی برنامه ‌نویسی بیشتر آشنا شوید.

کلام آخر

زبان سالیدیتی به عنوان ستون اصلی ایجاد قراردادهای هوشمند در بلاک چین اتریوم شناخته می شود ساختار شی گرای این زبان و قابلیت تعامل با زبان های مطرحی مثل ++C و جاوااسکریپت امکانات گسترده ای برای توسعه دهندگان فراهم می کند تا برنامه های غیرمتمرکز خود را با کیفیت و کارایی بالا طراحی کنند ابزارهای کاربردی مثل Remix Truffle و Hardhat مسیر یادگیری و پیاده سازی پروژه ها را بسیار ساده تر کرده اند. فراتر از مفاهیم پایه تسلط بر نکات امنیتی بهینه سازی مصرف گس و استفاده از کتابخانه های معتبر نظیر OpenZeppelin برای توسعه قراردادهای مقاوم و بهینه ضروری است با بهره گیری از منابع آموزشی متنوع و انجام پروژه های عملی هر توسعه دهنده ای می تواند توانمندی های خود را به سطح حرفه ای ارتقا دهد و در دنیای رو به رشد بلاک چین نقش موثری ایفا کند برای دسترسی به آموزش های جامع و کاربردی در این زمینه و آموزش بلاکچین می توانید به آرتارسانه مراجعه کنید.