الگوی مثلث کاهشی یکی از الگوهای توقفی یا برگشتی (Reversal Pattern) در تحلیل تکنیکال است که معمولاً در میانه یک روند نزولی شکل می‌گیرد و احتمال ادامه روند نزولی یا برگشت به روند صعودی را نشان می‌دهد. در این الگو، قیمت به صورت نزولی و در قالب یک مثلث فشرده حرکت می‌کند.

ویژگی‌های الگوی مثلث کاهشی

1. خط افقی حمایت:
   • در این الگو، یک خط حمایت افقی وجود دارد که نشان‌دهنده سطح قیمتی است که قیمت چندین بار به آن برخورد کرده ولی نتواسته از آن پایین‌تر برود.
   • این سطح به عنوان منطقه حمایت عمل می‌کند و قیمت معمولاً از آن برگشت می‌کند.
2. خط روند نزولی (خط مقاومت):
   • خط روند نزولی در بالای قیمت رسم می‌شود که نشان‌دهنده کاهش تدریجی قیمت‌ها است.
   • این خط از اتصال سقف‌های قیمتی تشکیل می‌شود و معمولاً شیب منفی دارد.
3. ساختار کلی:
   • قیمت در این الگو به صورت نزولی در یک محدوده باریک حرکت می‌کند، به طوری که سقف‌ها به سمت پایین حرکت می‌کنند و کف‌ها در نزدیکی یک سطح ثابت باقی می‌مانند.
   • مثلث کاهشی زمانی ایجاد می‌شود که فشار فروش به طور مداوم قیمت را پایین می‌آورد، اما سطح حمایت قادر به نگه‌داشتن قیمت است.
4. حجم معاملات:
   • در طول تشکیل الگو، حجم معاملات معمولاً کاهش می‌یابد.
   • حجم معمولا با نزدیک شدن به نقطه شکست، افزایش پیدا می‌کند و این امر نشان‌دهنده احتمال تغییر روند است.

نحوه رسم الگو

1. شناسایی سقف‌ها و کف‌ها:
   • سقف‌ها باید به طور مداوم پایین‌تر از سقف قبلی باشند تا خط مقاومت نزولی تشکیل شود.
   • کف‌ها باید در نزدیکی یک سطح ثابت قرار گیرند تا خط حمایت افقی شکل بگیرد.
2. رسم خطوط:
   • برای رسم خط مقاومت، از ابزار خط روند استفاده کرده و آن را از سقف‌های قیمتی متوالی بکشید.
   • برای رسم خط حمایت، از ابزار خط افقی برای اتصال کف‌های قیمتی استفاده کنید.

نحوه معامله با مثلث کاهشی

۱. معامله در نقطه شکست (Breakdown)

• زمانی که قیمت خط حمایت افقی را شکسته و به پایین‌تر از آن می‌رود، این یک سیگنال برای فروش یا باز کردن پوزیشن فروش است.
• شکست نزولی معمولاً همراه با افزایش حجم معاملات است که تأییدکننده اعتبار شکست است.

۲. تعیین هدف قیمتی

هدف قیمتی معمولاً برابر است با:

Target = Support Level - Height of Triangle

ارتفاع مثلث (فاصله بین خط مقاومت و حمایت در پهن‌ترین قسمت مثلث) به عنوان مبنای اندازه‌گیری هدف قیمتی استفاده می‌شود.

۳. حد ضرر (Stop Loss)

• حد ضرر باید کمی بالاتر از آخرین سقف قیمتی یا خط مقاومت نزولی قرار گیرد.
• این اقدام شما را در برابر شکست‌های نامعتبر و نوسانات غیرمنتظره محافظت می‌کند.

مثال واقعی

فرض کنید قیمت سهم در یک روند نزولی به 150 تومان رسیده و چندین بار به این سطح برخورد کرده و نتوانسته از آن پایین‌تر برود. در همین حال، سقف‌های قیمتی به ترتیب از 160 به 155 و سپس به 150 کاهش یافته‌اند. خط حمایت افقی روی 150 تومان و خط مقاومت نزولی از سقف‌ها رسم می‌شود. با شکست سطح 150 تومان و عبور قیمت از آن، می‌توان به سمت هدف قیمتی 140 تومان حرکت کرد.

نکات کلیدی

1. الگوی مثلث کاهشی معمولاً در روندهای نزولی ظاهر می‌شود و نشان‌دهنده احتمال ادامه روند نزولی است.
2. شکست نزولی این الگو تأثیرگذارتر از شکست صعودی است و می‌تواند نقطه شروع حرکت‌های بزرگتر نزولی باشد.
3. حجم معاملات باید در هنگام شکست، به ویژه شکست نزولی، افزایش یابد تا اعتبار بیشتری به آن داده شود.
4. مانند سایر الگوها، این الگو نیز می‌تواند در تایم‌فریم‌های مختلف (کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت) استفاده شود.
5. در صورتی که شکست در خلاف جهت انتظار (یعنی شکست صعودی) اتفاق افتاد، ممکن است نشان‌دهنده یک تغییر در روند باشد.

مقایسه با سایر الگوهای مثلث

• مثلث افزایشی (Ascending Triangle): در این الگو، خط مقاومت افقی است و خط حمایت صعودی است. بیشتر در روندهای صعودی ظاهر می‌شود.
• مثلث متقارن (Symmetrical Triangle): در این الگو، خط مقاومت و حمایت به هم می‌رسند و معمولاً بازار به صورت بی‌طرفانه در نوسان است تا زمانی که شکست رخ دهد.